درس استعداد تحصیلی در آزمون دکتری

معرفی استعداد تحصیلی در آزمون دکتری ۱۴۰۳

استعداد تحصیلی یکی از دروس امتحانی تمامی رشته ها و گروه های آزمایشی آزمون دکتری است که از سال 89 به عنوان یکی از سرفصل های این آزمون معرفی شده و دارای ضریب یک می باشد. سوالات استعداد تحصیلی هر ساله جهت سنجش توانایی تجزیه و تحلیل، توانایی تصویر سازی ذهنی، سرعت عمل و تمرکز، قدرت و سرعت انتقال مفاهیم و هوش داوطلب طراحی می شود.

 

استعداد تحصیلی در اکثر کشور ها با عنوان آزمون GMAT یا آزمون GRE شناخته می شود که همانند آزمون های تافل یا آیلتس در سطح جهان شناخته شده هستند. در حال حاضر افرادی خاص برای طراحی تست‌ های استعداد تحصیلی در سازمان سنجش مشغول به کار بوده و کیفیت سوالات این آزمون از استاندارد خوبی برخوردار است.

 

استعداد تحصیلی در آزمون دکتری دارای ضریب یک است و در حدود 17 درصد در نتیجه نهایی آزمون کتبی موثر است، ضمن آنکه در رشته هایی که به علت سادگی یا دشواری سوالات تخصصی، سوالات عمومی هستند که نقش تعیین کننده ای در رتبه داوطلبان پیدا می کنند.

 

حتما بخوانید: منابع سوالات استعداد تحصیلی آزمون دکتری

ضرورت مطالعه استعداد تحصیلی در آزمون دکتری 1403

با توجه به کم بودن ضریب درس استعداد تحصیلی در کنکور دکتری، این سوال برای داوطلبان پیش می آید که آیا مطالعه و تست زنی برای حل سوالات این قسمت از آزمون مهم و ضروری است یا خیر؟ نبودن درسی با این عنوان در طول سال های تحصیلی داوطلبان این ذهنیت را برای برخی ایجاد کرده که مطالعه یا عدم مطالعه این درس اهمیت چندانی ندارد و در نتیجه آزمون کتبی نیز موثر نیست، اما حقیقت آن است که پاسخ دادن به سوالات این بخش از آزمون دکتری همانند سایر دروس نیازمند یادگیری مهارت های خاص است و این مهارت ها نیز جز با مطالعه و تمرین بدست نمی آید.

 

برخی داوطلبان بدون مطالعه و حل تست های سال های گذشته استعداد تحصیلی و تنها با داشتن استعداد فردی توانسته اند درصد های قابل قبولی کسب نمایند، اما همین افراد با کمی زمان گذاشتن برای مطالعه کتب موجود در بازار و انتخاب درست منابع استعداد تحصیلی آزمون دکتری قطعا به نتیجه بهتری دست پیدا می کردند.

 

البته به دلیل متفاوت بودن نوع سوالات استعداد تحصیلی با سایر دروس امتحانی ممکن است برخی با وجود مطالعه این درس باز هم موفق به کسب نمره مناسبی نشوند، اما وجود این افراد نمی تواند از اهمیت مطالعه و تست زنی برای این درس بکاهد. استعداد تحصیلی حدودا تا 17 درصد در نمره و تراز آزمون کتبی دکتری موثر است. ضمن آنکه در برخی رشته ها سوالات دروس تخصصی در سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد دشوار می باشد و داوطلب می تواند با پاسخ دادن به سوالات این قسمت تا حدودی روزنه های امید به کسب تراز بالاتر را باز کند.

 

بیشتر بخوانید: آزمون تافل

سرفصل های استعداد تحصیلی در آزمون دکتری ۱۴۰۳

در دفترچه عمومی آزمون دکتری 30 تست چهار گزینه ای از استعداد تحصیلی و 30 سوال دیگر از درس زبان انگلیسی در آزمون دکتری طراحی می شود که داوطلبان تمامی گروه های آزمایشی موظف اند به این 60 سوال در 90 دقیقه پاسخ دهند. به منظور آشنایی با این سوالات، جدول بخش های مختلف سوالات استعداد تحصیلی در آزمون دکتری شرح داده شده است.

 

بخش‌های مختلف استعداد تحصیلی در آزمون دکتری
ترتیب سوالات	ماهیت سوالات	تعداد سوالات
بخش اول	درک مطلب	8
بخش دوم	استدلال منطقی (همه گروه‌ ها به جز فنی و مهندسی)	7
	تجسمی (گروه فنی و مهندسی)
بخش سوم	تحلیلی	8
بخش چهارم	کمی	7

 

استعداد تحصیلی برای تمامی گروه های آزمایشی از 4 بخش درک مطلب، استدلال منطقی (همه گروه ها به جز فنی و مهندسی) / تجسمی (گروه فنی و مهندسی)، تحلیلی و کمیتی تشکیل شده که در جدول زیر تعداد سوالات هر بخش را به همراه توضیح مختصری آورده شده است.

 

 

این بخش شامل دو متن فارسی تخصصی چند پاراگرافی مجزاست و داوطلب باید هر متن را به دقت مطالعه کرده و سوالات مربوط به آن متن را پاسخ دهد. هدف از طراحی سوالات این بخش سنجش درک داوطلب از مفاهیم، معانی و ساختارهای موجود در یك متن می باشد و مرتبط با هر گروه آزمایشی طرح می شود.

 

معمولا استاندارد طراحی این نوع سوالات به این شكل است كه هر متن بین 200 تا 400 كلمه داشته باشد و برای هر متن 4 سوال درك مطلب ارائه شود. دقت كنید كه طراحان عمدا موضوعات گمنام را برای متون درك مطلب انتخاب می کنند تا احتمال استفاده افراد از دانسته های قبلی خود برای پاسخ به سوالات را به حداقل برسانند. متون علمی، جامعه شناسی و بازرگانی از مفاد این قسمت است.

 

 

سوالات بخش منطقی در دفترچه سوالات گروه آزمایشی فنی و مهندسی مطرح نمی شود. سوالات این قسمت به این صورت است که ابتدا یک گزاره در حد یک پاراگراف مطرح می ‌شود و داوطلب باید بر اساس برداشتی که از پاراگراف داشته است یکی از گزینه ‌ها را انتخاب کند. در این قسمت مهارت مورد نیاز، شناخت انواع استدلال، چگونگی تضعیف یا تقویت یک استدلال، ایجاد فرضیه برای استدلال یا نتیجه‌گیری از آن می‌ باشد.

 

 

سوالات بخش تجسمی فقط در دفترچه سوالات گروه آزمایشی فنی و مهندسی مطرح می شود. در این بخش اشکالی داده می‌ شود و بر اساس تغییراتی که در آن ایجاد می‌ شود از داوطلب خواسته می‌ شود که شکل نهایی را حدس بزند. هدف این بخش از آزمون که به جای بخش منطقی برای گروه فنی مهندسی در آزمون دکتری طراحی شده است، سنجش قدرت تجسم و میزان دقت و هوش تصویری داوطلبان می باشد.

 

در این بخش انواع اشکال در فضای دو و سه بعدی نمایش داده می شود و داوطلب باید در کمترین زمان و با بیشترین دقت، ارتباط بین اشیا را در حالت های مختلف دوران یافته درک نمایند. عمده سوالات این بخش در دو دسته تشخیص الگوی تغییر یک شکل و اشکال سه بعدی قابل قسم است.

 

 

سوالات بخش تحلیلی درس استعداد تحصیلی، مسائلی هستند که نیاز به هیچ پیش فرض ذهنی ندارند. برای پاسخ به این سولات باید سه گام اصلی مدل سازی مسئله تعریف شده و بر اساس قواعد موجود، خلاصه کردن قواعد بر اساس مدل بدست آمده و پاسخ به سوالات براساس مدل و قواعد مسئله طی شود.

 

 

در بخش کمیتی سطح سوالات طراحی شده برای گروه های آزمایشی مختلف، متفاوت است. این قسمت شامل سوالاتی است که به صورت عددی و پایه ریاضی هستند و تقریبا بخش سخت آزمون محسوب می‌شود. هدف از طرح این قسمت از سوالات، سنجش میزان تسلط داوطلبان بر مفاهیم ریاضی و هوش عددی است و در مجموع شامل سوالات حل مسئله، سوالات مقایسه های کمی، کار با داده های آماری، هوش عددی و هندسه می شود که هر بخش نکات و تکنیک های خاص خود را دارد و داوطلب می تواند با تمرین بر روی این تکنیک ها شانس موفقیت خود را در این بخش افزایش دهد.

 

حتما بخوانید: منابع آزمون دکتری

شیوه پاسخ به سوالات استعداد تحصیلی در آزمون دکتری 1403

با بررسی پاسخنامه و کلید سوالات آزمون دکتری در سال های گذشته به این نتیجه رسیدیم که داوطلبان در پاسخگویی به سوالات استعداد تحصیلی به سه دسته تقسیم می شوند: دسته اول افرادی هستند که بخش های ریاضی و تحلیلی را کنار گذاشته و فقط بر روی مباحث درک مطلب و منطقی تمرکز می کنند. این دسته از افراد می توانند برای هر تست دو قسمت مذکور دو برابر حد معمول وقت بگذارند.

 

دسته دوم گروهی هستند که علاوه بر بخش درک مطلب و منطقی، وقت اندکی برای پاسخگویی به سوالات تحلیلی و کمیاتی اختصاص می دهند. افرادی هم هستند که به تمامی بخش های استعداد تحصیلی پاسخ می دهند. ترتیب پاسخ دهی به سوالات اهمیت زیادی ندارد و این موضوع کاملا به داوطلب بستگی دارد.

 

توصیه می شود با سرفصلی شروع کنید که راحت تر می باشد. به عنوان مثال اگر با مبحث درک مطلب راحت تر هستید، ابتدا سوالات آن قسمت را پاسخ داده و سپس به سراغ تحلیلی بروید. بی شک مطالعه تمامی منابع موجود در بازار کار راحت و منطقی ای نیست، در نتیجه می توانید با برنامه ریزی آزمون دکتری به صورت دقیق در کسب تراز قابل قبول برای این درس موفق شوید.

 

در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام در خصوص جزئیات سوالات درس استعداد تحصیلی در آزمون دکتری ۱۴۰۳، می توانید با سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا تماس بگیرید. کارشناسان سامانه مشاوره هیوا اطلاعات کامل در این زمینه را در اختیار شما قرار می دهند. همچنین می توانید با عضویت در کانال تلگرام و صفحه اینستاگرام دکتری هیوا از آخرین اخبار مربوطه مطلع شوید.

 

در ادامه بخوانید: زمان ثبت نام آزمون دکتری

سوالات متداول

1- ✔️ درس استعداد تحصیلی آزمون دکتری از چند سوال و چه بخش هایی تشکیل شده است؟

✔️ استعداد تحصیلی شامل 4 بخش و در مجموع 30 سوال بوده که جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد ساختار درس استعداد تحصیلی می توانید به متن مقاله مراجعه کنید.

2- ✔️ درس استعداد تحصیلی آزمون دکتری برای سنجش چه مهارت هایی طراحی شده است؟

✔️ سوالات استعداد تحصیلی جهت سنجش توانایی های درک مطلب، تحلیل منطقی، کمی و تجسمی داوطلبان طراحی شده که توضیحات بیشتر در مورد هر بخش در متن مقاله موجود است.

3- ✔️ ضریب درس استعداد تحصیلی در آزمون دکتری چند است؟

✔️ درس استعداد تحصیلی ضریب 1 دارد که جهت آشنایی بیشتر با سرفصل ها و شیوه پاسخگویی به سوالات آن می توانید این مطلب را مطالعه نمایید.