یکی از رشته های بسیار مهم و جذاب در مجموعه رشته های مهندسی ، عمران است . تاریخچه مهندسی عمران به قرن هجدهم برمی گردد . در آن زمان مهندسی عمران در مقابل مهندسی طراحی قرار داشت که به همه امور مهندسی مربوط به ساخت و ساز از جمله ساختمان ، سد ، کانال ها و پل ها گفته می شد .
لازم به ذکر است بدانید که طی گذشت سال های متوالی و همچنین با پیشرفت تکنولوژی ، مهندسی های مختلف مانند مکانیک از دسته مهندس طراح جدا شده است اما مهندسی عمران همچنان نام خود را حفظ کرده است .
در ایران نیز رشته مهندسی عمران تا قبل از انقلاب فرهنگی به نام مهندسی راه و ساختمان بود اما پس از انقلاب فرهنگی نام این رشته به اسم مهندسی عمران تغییر پیدا کرد .
تعریف رشته عمران
همانطور که گفتیم مهندسی عمران یکی از شاخه های مهندسی است که به نگهداری ، طراحی و ساخت سازه های طبیعی و مصنوعی مانند سد ها ، پل ، ساختمان ، جاده ها و کانال ها می پردازد . پس از مهندسی طراحی ، مهندسی عمران دومین نظام مهندسی است که قدمت دیرینه دارد .
از جمله شاخه های علمی که به بهبود پروژه های مهندسی عمران کمک می کند می توان مهندسی محیط زیست ، علوم زمین ، مهندسی حمل و نقل و علوم جوی را نام برد .
دیگر شاخه های علمی مهندسی عمران شامل مهندسی قانونی ، علم مواد ، مهندسی هیدرولیک ، مدیریت سواحل ، مهندسی سازه های دریایی ، مهندسی سازه و نقشه برداری می شود . می توان گفت مهندسی عمران هنر استفاده از منابع بزرگ در طبیعت به جهت آسایش انسان است .
مهندسی عمران را داوطلبان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی می توانند پس از شرکت در کنکور سراسری انتخاب کنند . امروزه به دلیل پیشرفت سریع جوامع و رشد و توسعه علوم مختلف ، جامعه باید با یک برنامه ریزی صحیح و همه جانبه به فکر پرورش استعداد های جوان در جهت رشد مهندسی عمران باشد .
گرایش های مهندسی عمران
مهندسی عمران در مقاطع فوق لیسانس و دکتری دارای گرایش های مختلفی می باشد که در ادامه آن ها را بیان خواهیم کرد .
- گرایش عمران در مقطع لیسانس
اکنون رشته مهندسی عمران در مقطع لیسانس گرایشی ندارد و دانشجویان هنگام ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد می توانند گرایش مورد علاقه خود را انتخاب کنند .
- گرایش عمران در مقطع فوق لیسانس
زلزله
سازه
ژئوتکنیک
مهندسی و مدیریت منابع آب
مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی
حمل و نقل
مهندسی محیط زیست
مهندسی سواحل ، بنادر و سازه های دریایی
مهندسی و مدیریت ساخت
راه و ترابری
- گرایش عمران در مقطع دکتری
سازه
مهندسی و مدیریت ساخت
زلزله
ژئوتکنیک
راه و ترابری
حمل و نقل
آب و سازه های هیدرولیکی
مهندسی و مدیریت منابع آب
مهندسی محیط زیست
واحدهای درسی مهندسی عمران
دانشجویان مهندسی عمران باید درس های عمومی ، پایه ، اختیاری و درس های اصلی و تخصصی الزامی رشته خود را در طول تحصیل بگذرانند که در ادامه مقاله آن ها را بیان خواهیم کرد .
- دروس عمومی
دروسی هستند که در تمام رشته های تحصیلی و دانشگاهی همچنین در دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد مشترک می باشند مانند فارسی ، معارف اسلامی و زبان خارجی .
- دروس پایه
به درس هایی گفته می شود که در رشته های هم گروه و همچنین در گرایش های مختلف یک رشته ، به صورت مشترک تدریس می شود . درس های معادلات دیفرانسیل ، ریاضی عمومی ، محاسبات عددی و آمار و احتمال مهندسی در گروه دروس پایه هستند .
- دروس اختیاری
مجموعه دروسی هستند که اگر چه تخصصی هستند اما دانشجو می تواند با توجه به علاقه شخصی و برنامه ای که برای آینده دارد و همچنین با توجه به نظر استاد راهنما می توانند تعدادی از آن دروس را انتخاب کنند . مانند ماشین آلات ساختمان ، اصول مهندسی ترافیک و بناهای آبی .
- درس های اصلی و تخصصی الزامی
درس هایی هستند که دانشجو در طول تحصیل خود باید آن ها را بگذرانند که در ادامه برخی از این دروس را معرفی خواهیم کرد .
اصول مبانی معماری و شهر سازی
رسم فنی و نقشه کشی ساختمان
اصول مهندسی زلزله
استاتیک ، مقاومت مصالح ، تحلیل سازه ها
سازه های بتن آرمه و پروژه
سازه های فولادی و پروژه
مکانیک خاک و پی سازی
مهندسی آب و فاضلاب پروژه
بناهای آبی
نقشه برداری و عملیات
راه سازی ، رو سازی و مهندسی ترابری
توانایی های فارغ التحصیلان رشته عمران
فارغ التحصیلان این رشته می توانند پس از پایان تحصیلات ، مسئولیت های متفاوتی را در زمینه ساخت و ساز به عهده بگیرند . به همین دلیل لازم است که از توانایی های خاصی برخوردار باشند که در ادامه مطلب آن ها را خواهیم گفت .
توانایی محاسبه ، ساخت و اجرا و همچنین طراحی ساختمان های مختلف مسکونی
ساخت و اجرا پل های بتنی و فلزی
اجرای کارهای مربوط به سازمان دهی رودخانه ها
ساخت تصفیه خانه های آب و فاضلاب
انجام کارهای نقشه برداری
محاسبه ساخت شبکه های جمع آوری و دفع آب های سطحی
اجرای سد های مختلف خاکی و بتنی
طراحی ، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب
منبع : سایت سه گام و رشد