شرایط تغییر رشته در دبیرستان

تغییر رشته در سال دهم

دانش آموزانی که در پایه نهم بر اساس معیارهای مختلفی اقدام به انتخاب رشته برای تحصیل در پایه دهم متوسطه دوم نموده اند، ممکن است بنا به دلایلی از جمله علاقه، آینده شغلی و ... قصد تغییر رشته در سال دهم را داشته باشند. بنابراین، این افراد می توانند در صورت داشتن شرایط تغییر رشته در متوسطه دوم دبیرستان در مهلت مقرر نسبت به تغییر رشته تحصیلی فعلی خود اقدام نمایند.

 

طبق آیین نامه هدایت تحصیلی در خصوص تغییر رشته دبیرستان، دانش آموزان مشغول به تحصیل در پایه دهم می توانند فرم مربوط به تغییر رشته پایه دهم به یازدهم را معمولا دو هفته قبل از شروع امتحانات پایانی خرداد ماه و یا شهریور ماه تکمیل نموده و سپس بعد از تایید نهایی مشاور مدرسه و نیز وزارت آموزش و پرورش هر منطقه می توانند در مهلت معینی در امتحانات تغییر رشته در سال دهم شرکت نمایند.

 

بسته به اینکه دانش آموز قصد ورود به چه رشته ای را دارد، می تواند دروس مشترکی که گذرانده است را تطبیق دهد و تنها در امتحان دروس مورد نیاز و اصلی همان رشته ای که قصد تحصیل در آن را دارد، شرکت نماید. در صورتی که در امتحان تغییر رشته در خرداد ماه  نمره لازم را کسب ننماید؛ می تواند مانند امتحان تعیین رشته مجدد پایه نهم، مجددا در امتحان شهریور ماه شرکت نموده و شانس خود را امتحان نماید.

 

بیشتر بخوانید: امتحان نهایی پایه دهم

تغییر رشته پایه دهم به یازدهم

دانش آموزان از بدو ورود به پایه دهم در یکی از رشته های شاخه نظری (ریاضی، تجربی، انسانی و علوم معارف اسلامی) ، فنی حرفه ای و کارودانش به تحصیل خود ادامه می دهند. آموزش و پرورش امکان تغییر رشته را برای آن دسته از دانش آموزانی که به هر دلیل تمایل به ادامه تحصیل در رشته فعلی خود ندارند، فراهم کرده است.

 

تغییر رشته برای دانش آموزان پایه دهم به یازدهم از شاخه نظری (ریاضی، تجربی، انسانی و علوم و معارف اسلامی) به شاخه های هنرستان (فنی و حرفه ای و کاردانش) و همچنین تغییر رشته درون شاخه ای وجود دارد. لازم به ذکر است تنها افرادی می توانند اقدام به تغییر رشته نمایند که با توجه به فرم هدایت تحصیلی پایه نهم مجاز به ورود به رشته مورد نظر باشند. در ادامه مراحل و شرایط تغییر رشته در دبیرستان و تغییر رشته پایه دهم به یازدهم ارائه شده است.

 

 

 

دانش آموزان در طول سال دهم، در 2 نوبت امتحانات خرداد ماه و شهریور، امکان تغییر رشته را دارند. بهتر است که دانش آموزان تصمیم نهایی خود را حداقل یک ماه قبل از آغاز زمان برگزاری امتحانات مدارس بگیرند. در این صورت زمان کافی برای مطالعه دروس جدید را خواهند داشت و می توانند از هر دو نوبت خرداد و شهریور جهت شرکت در امتحانات نیز به خوبی استفاده کنید.

 

 

فرم تغییر رشته در سامانه سناد وجود دارد که به فرم الف تغییر رشته نیز مشهور است. دانش آموزان متقاضی تغییر رشته در پایه دهم، باید این فرم را از مدیر مدرشه دریافت نموده و در دو نسخه چاپ، هر دو نسخه را کامل کرده و پس از امضای ولی، به مشاور و یا مدیر مدرسه تحویل نمایند. تکمیل این فرم باید 2 هفته پیش از شروع امتحانات خرداد و یا شهریور انجام شود.

 

 

پس از تایید فرم الف توسط مدیر مدرسه، باید موافقت اداره آموزش و پرورش منطقه، ناحیه و یا شهرستان محل تحصیل دانش آموز، در قالب فرم (ب) به مدرسه محل تحصیل دانش آموز و یا در صورت موجود نبودن رشته مورد تقاضای دانش آموز در مدرسه محل تحصیل، به مدرسه ای که اداره آموزش و پرورش مشخص می کند، ارجاع داده شود.

 

 

دانش آموز باید در تعدادی از دروس تخصصی رشته مورد نظر خود که در رشته قبلی وجود نداشت، شرکت کرده و در صورت کسب نمره قبولی در این دروس، امکان تغییر رشته را دارد. در ادامه جدول دروس تغییر رشته دهم به یازدهم ارائه شده است و دانش آموزان می توانند با مطالعه این دروس، اقدام به شرکت در امتحانات تغییر رشته نمایند.

 

ردیف	عنوان رشته	عناوین دروس تغییر رشته دهم به یازدهم
1	ریاضی فیزیک	ریاضی 1، هندسه 1، فیزیک 1، شیمی 1
2	علوم تجربی	ریاضی 1، فیزیک 1، شیمی 1، زیست شناسی 1
3	ادبیات و علوم انسانی	علوم و فنون ادبی 1، جامعه شناسی 1، اقتصاد و منطق
4	علوم و معارف اسلامی	تاریخ 1 (تخصصی رشته) ، عربی 1 (تخصصی رشته)، اصول و عقاید1 (تخصصی رشته)، علوم و معارف قرآنی 1(تخصصی رشته)
5	شاخه  فنی و حرفه ای	شرکت در آزمون تمامی دروس اختصاصی، دروس شایستگی فنی و غیر فنی رشته مورد نظر خود شرکت و نمره قبولی را کسب کند.
6	شاخه کار و دانش	شرکت در آزمون تمامی دروس اختصاصی، دروس شایستگی غیر فنی رشته مورد نظر خود شرکت و تا پایان سال یازدهم فرصت دارد که دروس شایستگی فنی ( استاندارها) را گذرانده و نمره قبولی کسب کند.

 

 

دانش آموزان می بایست توجه داشته باشند که بعضی از دروس مانند دروس عمومی، بین رشته ها مشترک بوده و نیازی به گذراندن این دروس نمی باشد و امکان تطبیق آن ها وجود دارد. لازم به ذکر است آن دسته از دروسی که در رشته قبلی گذرانده شده باشند، نیازی به گذراندن مجدد ندارند. به طور مثال اگر فردی در رشته ریاضی پایه دهم را گذرانده و تصمیم به تغییر رشته تجربی داشته باشند، نیازی به گذراندن دروس شیمی و فیزیک ندارند.

بیشتر بخوانید: سامانه مای مدیو

تغییر رشته پایه یازدهم به دوازدهم

مطابق آخرین بخشنامه وزارت آموزش و پرورش، امکان تغییر رشته پایه یازدهم به دوازدهم، به صورت درون شاخه ای برای رشته های نظری (ریاضی، تجربی، انسانی و علوم و معارف اسلامی) امکان پذیر است. انجام این فرایند دارای مراحلی است که در ادامه به طور کامل به بررسی نحوه و شرایط تغییر رشته در دبیرستان و تغییر رشته پایه یازدهم به دوازدهم توضیح داده شده است.

 

 

 

فرم تغییر رشته پایه یازدهم یا نمون برگ شماره یک، باید در دو نسخه پرینت گرفته شده و حداکثر تا 2 هفته پیش از زمان برگزاری امتحانات مدارس در خرداد یا شهریور توسط دانش آموز تکمیل و پس از امضا و اثر انگشت ولی دانش آموز به مدیر یا مشاور مدرسه تحویل داده شود. امکان دریافت این فرم برای مدیران مدارس در سامانه سناد یا سامانه سیدا وجود دارد.

 

یک نسخه از این فرم تغییر رشته پایه یازدهم، به دانش آموز تحویل داده خواهد شد و نسخه دیگر آن در پرونده تحصیلی دانش آموز نگهداری می شود. دقت کنید که این فرم تغییر رشته پایه یازدهم برای امتحانات خرداد و شهریور باید به صورت جداگانه تکمیل شود.

 

 

در صورتی که مدیر مدرسه با تقاضای تغییر رشته پایه یازدهم دانش آموز موافقت کند، لازم است تا درخواست کتبی خود را به اداره آموزش و پرورش ناحیه، شهرستان و یا منطقه محل تحصیل دانش آموز ارسال کرده تا در صورت موافقت کمیسیون موارد خاص، اجازه شرکت در امتحانات مورد نظر برای تغییر رشته پایه یازدهم دانش آموز فراهم شود.

 

در صورتی که محل تحصیل فعلی دانش آموز دارای رشته مورد تقاضای وی برای تغییر رشته باشد، امتحانات تغییر رشته پایه یازدهم دانش آموز در همان مدرسه محل تحصیل وی برگزار خواهد شد، اما در صورتی که رشته مورد نظر دانش آموز در مدرسه فعلی وی وجود نداشته باشد، مدرسه ای از طریق اداره آموزش و پرورش ناحیه، شهرستان و یا منطقه محل تحصیل دانش آموز به وی معرفی خواهد شد و امتحانات در این مدرسه از دانش آموز اخذ خواهد شد. مدرسه جدید موظف است تا پس از اخذ امتحانات مربوط به تغییر رشته پایه یازدهم، بخش دوم نمون برگ تغییر رشته یا نمون برگ شماره 2 را تکمیل و از طریق اداره آموزش و پرورش مربوطه به مدرسه محل تحصیل دانش آموز ارسال کند.

 

 

دانش آموزان متقاضی تغییر رشته پایه یازدهم لازم است تا طبق جدول زیر و پس از موافقت کمیسیون موارد خاص اداره آموزش و پرورش محل تحصیل خود، جهت شرکت در امتحان مربوطه آماده شوند. در ادامه عناوین دروسی که دانش آموزان می بایست در انتخاب رشته یازدهم به دوازدهم درنظر گیرند ارائه شده است.

 

ردیف	عنوان رشته	عناوین دروس تغییر رشته یازدهم به دوازدهم
1	ریاضی فیزیک	حسابان 1، هندسه 2، فیزیک 2، شیمی 2
2	علوم تجربی	ریاضی 2، فیزیک 2، شیمی 2، زیست شناسی 2
3	ادبیات و علوم انسانی	علوم و فنون ادبی 2، جامعه شناسی 2، عربی(زبان تخصصی رشته) 2، فلسفه 2
4	علوم و معارف اسلامی	علوم و معارف قرآنی، اصول عقاید 2، عربی(زبان تخصصی رشته) 2، تاریخ 2 ( تخصصی رشته)

 

در صورت مشترک بودن دروس بین رشته جدید و رشته فعلی دانش آموز و کسب نمره قبولی در آن ها، این نمره از وی پذیرفته شده و نیازی به شرکت در امتحان مجدد نمی باشد.

 

 

پس از موافقت کمیسیون موارد خاص اداره آموزش و پرورش محل تحصیل دانش آموز با تغییر رشته پایه یازدهم و شرکت وی در امتحانات مربوطه و کسب نمره قبولی، لازم است تا دانش آموز دروس باقیمانده از رشته جدید را در دوره تابستانی و یا امتحانات دی ماه پایه یازدهم انتخاب و در امتحانات آن ها شرکت کند. برای بعضی از دروس امکان تطبیق از رشته قبلی به رشته جدید وجود دارد. این دروس باید از نظر کد و یا محتوا با دروس رشته جدید مشابه باشند.

 

امتحانات تغییر رشته پایه یازدهم همزمان با امتحانات نوبت های خرداد و شهریور برگزار می شود از این رو نمرات این امتحانات نیز در صورت کسب نمره قبولی، در کارنامه دانش آموز در ستون مربوط به نمرات سالانه و یا نمرات شهریور ماه درج خواهد شد.

بیشتر بخوانید: دریافت کارنامه دانش آموزان

مشاوره تغییر رشته ریاضی، تجربی، انسانی

انتخاب رشته دبیرستان به معنای انتخاب مسیر زندگی آینده است. این تصمیم نیاز به تحقیق زیاد در مورد بازار کار رشته مورد نظر دانش آموز و همچنین میزان توانایی و علاقه مندی دانش آموز نسبت به رشته مورد نظر دارد. در پایان سال نهم، فرایند انتخاب رشته برای دانش آموزان متقاضی ورود به مقطع متوسطه دوره دوم انجام می شود.

 

در این سال معمولا دانش آموزان صرفا بر اساس علاقمندی سطحی یا نمرات کسب شده و اعلام نتایج آزمون رغبت و توانایی، اقدام به انتخاب رشته می کنند. از این رو احتمال دارد که بعضی از این دانش آموزان از انتخاب رشته ریاضی، تجربی و یا انسانی رضایت نداشته باشند و بخواهند رشته انتخابی خود را تغییر دهند. برای این گروه از دانش آموزان امکان تغییر رشته به دو صورت تغییر رشته پایه یازدهم به دوازدهم و تغییر رشته پایه دهم به یازدهم وجود دارد.

 

البته تغییر رشته پایه یازدهم بهتر است زیرا در این حالت، دانش آموز بخشی از دروس رشته انتخابی اول خود را در پایه دهم و یازدهم خوانده است و بنابراین تصمیم وی برای شرکت در تغییر رشته پایه یازدهم منطقی تر و با ثبات بیشتری خواهد بود. به عبارتی در فرایند تغییر رشته پایه یازدهم، دانش آموز متقاضی، همه جوانب کار را سنجیده و پس از یک تصمیم قطعی اقدام به شرکت در امتحانات تغییر رشته خواهد کرد. از طرفی در تغییر رشته پایه یازدهم، به دلیل درون شاخه ای بودن، تعداد زیادی از دروس مانند دروس عمومی، بین رشته فعلی و رشته جدید مشترک خواهد بود و از این رو تعداد امتحاناتی که دانش آموز باید در تغییر رشته پایه یازدهم در آن ها شرکت کند بسیار کمتر خواهد شد.

 

یکی از پرسش هایی که در مشاوره تغییر رشته ریاضی، تجربی و یا انسانی مطرح است این می باشد که دانش آموز به چه دلیلی خواهان تغییر رشته است. برای پاسخ به این سوال می بایست جوانب زیادی بررسی شود و نمی توان گفت کدام یک از رشته های ریاضی فیزیک، تجربی و یا انسانی بهتر می باشد و نسبت به رشته دیگر ارجعیت دارد، زیرا علایق و استعداد های دانش آموزان با هم متفاوت می باشد.

 

دانش آموزان می بایست توجه داشته باشند که تغییر رشته علاوه بر هزینه، خواهان تلاش فراوانی می باشد تا دانش آموز موفق شود خود را به سایر همکلاسی های خود رسانده و یادگیری خوبی در دروس مختلف داشته باشد. از این رو پیشنهاد می شود که دانش آموزان پس از قبولی و تغییر رشته، با مطالعه کتب درسی و حل تمرینات، خود را برای آزمون ها آماده سازند.

 

حتما بخوانید: سامانه دانلود کتاب های درسی

 

شرایط تغییر رشته در هنرستان

تغییر رشته در هنرستان کمی متفاوت با دبیرستان می باشد که با توجه به نوع درخواست دانش آموزان متفاوت می باشد. برخی از دانش آموزان پس از تحصیل در پایه دهم یکی از رشته های هنرستانی، پی به عدم علاقه مندی خود به رشته انتخابی می برند و خواهان تغییر رشته در همان هنرستان خود و ادامه تحصیل در رشته ای دیگر می باشند.

 

این گروه از دانش آموزان می توانند با توجه به دروس عمومی و تخصصی و همچنین دروس مشترکی که با رشته مورد علاقه خود دارند، یک ماه قبل از برگزاری امتحانات خرداد و یا شهریور ماه به مدیریت مدرسه خود مراجعه نموده و درخواست برای تغییر رشته را ثبت نمایند. مدیران نیز در صورت موافقت می توانند برگه تغییر رشته را تکمیل و به آموزش و پرورش ارسال نمایند تا پس از بررسی شرایط، اجازه شرکت در امتحانات تغییر رشته هنرستان صادر شود.

 

اما برخی از دانش آموزان خواهان تغییر رشته از هنرستان به رشته های نظری دبیرستان می باشند. این گروه از دانش آموزان می توانند با مراجعه به مدیریت مدرسه ابتدا ثبت درخواست خود را ثبت نمایند. پس از موافقت مدیر مدرسه، مدیر می بایست برگه درخواست تغییر رشته را به آموزش و پرورش منطقه ارسال نماید و در صورت موافقت با درخواست توسط مدیران ذی ربط، امکان تغییر رشته با قبولی در آزمون دروس وجود خواهد داشت.

 

بیشتر بخوانید: کارورزی هنرستان

 

تغییر رشته در وسط سال تحصیلی

برخی از دانش آموزان پس از انتخاب رشته تحصیلی و با گذشت چند ماه از آغاز سال تحصیلی در پایه دهم به یازدهم و یا یازدهم به دوازدهم، از انتخاب خود پشیمان شده و خواهان تغییر رشته هستند. این گروه از دانش آموزان می بایست توجه داشته باشند که تغییر رشته در وسط سال تحصیلی امکان پذیر نمی باشد. دانش آموزان پایه دهمی و یا یازدهمی می بایست توجه داشته باشند که برای تغییر رشته می بایست حداقل 1 ماه قبل از آغاز سال تحصیلی اقدام نمایند.

 

پیشنهاد می شود که دانش آموزانی که در میانه سال تحصیلی متوجه عدم علاقه به رشته تحصیلی خود می شوند، با مشاوران و افراد آگاه در این زمینه مشورت نمایند. زیرا در برخی مواقع دانش آموز به دلیل اشکال و یا عدم برنامه ریزی و تمرین در یکی از دروس اصلی رشته خود دچار مشکل بوده و خواهان تغییر رشته تحصیلی خود است که می توان آن را رفع نمود.

 

دانش آموزانی که پس از مشورت با والدین و مشاوران آگاه تصمیم نهایی خود را برای تغییر رشته در پایه دهم به یازدهم و یا یازدهم به دوازدهم گرفته اند می بایست قبل از زمان برگزاری امتحانات مدارس نوبت خرداد یا شهریور، به مدیریت مدارس مراجعه نموده و پس از تایید مدیر و تحویل فرم های لازمه برای تغییر رشته، خود را برای آزمون ها آماده سازند.

 

در ادامه بخوانید: ثبت نام کتاب درسی

 

کارشناسان سامانه مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا آماده اند تا اطلاعاتی را که متقاضیان برای تغییر رشته دبیرستان نیاز دارند از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا در اختیارشان قرار دهند. همچنین پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از تازه ترین اخبار مربوط به این حوزه عضو کانال تلگرام و صفحه اینستاگرام مدارس هیوا باشید.

سوالات متداول

1- ✔️ تغییر رشته دبیرستان در کدام یک از پایه ها امکان پذیر می باشد؟

✔️ مطابق متن مقاله امکان تغییر رشته تنها در پایه های دهم به یازدهم و یازدهم به دوازدهم امکان پذیر می باشد.

2- ✔️ برای تغییر رشته پایه یازدهم چه مراحلی باید طی شود؟

✔️ از مهم ترین مراحل تغییر رشته تکمیل نمون برگ تغییر رشته و شرکت در امتحانات دروس تخصصی می باشد، البته تمامی مراحل در متن مقاله گفته شده است.

3- ✔️ چه دروس امتحانی برای ورود به رشته تجربی پایه دوازدهم در نظر گرفته شده است؟

✔️ این مرحله شامل امتحان دروس ریاضی 2، فیزیک 2، شیمی 2، زیست شناسی 2 می باشد. برای مطالعه سایر دروس امتحانی به متن مقاله رجوع شود.