ارزشیابی مدارک تحصیلی وزارت علوم

متقاضیانی که قصد تحصیل در دانشگاه ها و موسسات خارج از کشور را دارند و می خواهند پس از دانش آموختگی در رشته های غیر پزشکی مدارکشان در داخل کشور مورد قبول واقع شود، باید مدارک تحصیلی خارج از کشور را برای بررسی و ارزشیابی به اداره کل دانش آموختگان وزارت علوم تحویل دهند تا پس از بررسی های لازم در خصوص شرایط و مدارک مورد نیاز نتیجه نهایی از سوی این سازمان اعلام شود.

برای مشاوره ارزشیابی مدارک تحصیلی وزارت علوم

آن دسته از افرادی که در موسسات و یا دانشگاه های خارج از کشور تحصیل کرده و قصد استفاده از مدرک خود را در داخل کشور دارند می توانند به منظور تطبیق ارزش علمی مدرک تحصیلی صادره در دانشگاه محل تحصیل خود و همتراز کردن آن با یکی از مقاطع تحصیلی رسمی در آموزش عالی کشور اقدام به ارسال مدارک برای ارزشیابی کنند.

از این رو کمیسیون های تخصصی تحصیل در خارج از کشور برای رشته های مختلف تشکیل شده تا طبق آیین نامه و مصوبات شورای ارزشیابی مدارک تحصیلی متقاضیان را مورد بررسی و ارزشیابی قرار دهند. به علاوه وزارتخانه مربوط به بررسی ارزشیابی مدرک تحصیلی یکسری شرایطی را برای داوطلبان متقاضی در نظر گرفته که می بایست این افراد برای اینکه کلیه مراحل ارزشیابی را بدون مشکل به پایان برسانند، از کلیه این شرایط با خبر شوند.

اما از آنجا که رشته های فارغ التحصیلان دانشگاه های خارج از کشور متفاوت بوده و بسیاری از متقاضیان از میان دانش آموخته رشته های علوم پزشکی و یا رشته های غیر پزشکی هستند، ممکن است در خصوص اینکه به چه سازمانی جهت ارزشیابی مدرک تحصیلی خود مراجعه نمایند نیز اطلاعات کافی نداشته باشند.

به همین منظور در ادامه این مقاله قصد داریم توضیح دهیم که آیا سازمان ارزشیابی مدارک تحصیلی رشته های پزشکی و غیرپزشکی متفاوت می باشد ؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، با متفاوت بودن این وزارتخانه ها چه قوانین و شرایطی برای ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور وضع شده است ؟

شرایط عمومی ارزشیابی مدارک تحصیلی وزارت علوم

بسیاری از مشکلات ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی متقاضیان به دلیل عدم توجه آن ها به شرایط عمومی و اختصاصی ارزشیابی پیش از شروع به تحصیل است. بنابراین توصیه می کنیم حتما پیش از شروع تحصیل از تمامی شرایط و ضوابط ارزشیابی مدارک تحصیلی در مقطع مورد نظر خود مطلع شوید. از مهم ترین شرایط عمومی ارزشیابی مدارک تحصیلی وزارت علوم می توان به موارد زیر اشاره کرد :

متقاضیان تحصیل در خارج از کشور باید مطمئن شوند در دانشگاهی تحصیل کردند که در لیست دانشگاه های خارجی مورد تائید وزارت علوم بوده است. بدین منظور داوطلب می بایست قبل از اقدام به شروع تحصیل در دانشگاه خارجی، لیست دانشگاه های مورد تائید وزارت علوم در آن سال را بررسی نموده و در صورت وجود نام دانشگاه اقدام به تحصیل کند.

متقاضیان باید به مدت لازم برای اقامت در کشور محل تحصیل طبق ضوابط و مقررات عمومی دقت کنند.

طول دوره های تحصیلی و حداقل مدت ( ماه ) اقامت دانشجویی برای انواع تسهیلات حضوری و نیمه حضوری به شرح زیر است :

دوره تحصیلی	طول دوره تحصیلی	حداقل مدت اقامت دانشجویی لازم برای تحصیلات حضوری	حداقل مدت اقامت دانشجویی لازم برای تحصیلات نیمه حضوری
کاردانی	24	16	-
کارشناسی سه ساله	36	24	-
کارشناسی چهار ساله	48	32	-
کارشناسی ارشد ناپیوسته	24	16	-
کارشناسی ارشد پیوسته	60	40	-
دکتری سه ساله	36	24	18
دکتری چهار ساله	48	32	24

داشتن گذرنامه ( های ) دوران تحصیل ( حتی پس از ابطال آن ها )

داشتن گواهی رسمی شروع به تحصیل با ذکر تاریخ دقیق ( شامل روز، ماه، سال ) صادره از مراجع رسمی دانشگاه ( Registrar ). (( تاریخ اخذ پذیرش در دانشگاه ملاک نمی ‏باشد. ))

داشتن مدارک تحصیلی ( اصل دانشنامه یا ریز نمرات ) ممهور به مهر صحت صدور و تعلق از سوی نمایندگی ‏های جمهوری اسلامی ایران مستقر در کشور محل تحصیل

توجه به نکات زیر :

مدارک تحصیلی موسسات غیرقابل قبول به هیچ عنوان قابل بررسی و ارزشیابی نیست.

مدارک تحصیلی در دوره های حضوری برای کلیه مقاطع تحصیلی و نیمه حضوری صرفا تا مقطع دکتری با رعایت سایر ضوابط و مقررات امکان پذیر است.

مدارک تحصیلی کلیه مقاطع غیر حضوری صادره توسط دانشگاه های خارج از کشور به هیچ عنوان قابل بررسی و ارزشیابی نیست.

لازم به ذکر است : برای متقاضیانی که مدرک کارشناسی خود را خارج از کشور اخذ کردند تنها دارا بودن شرایط عمومی ارزشیابی مدارک تحصیلی وزارت علوم کافی می باشد اما داوطلبانی که فارغ التحصیل مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری هستند باید علاوه بر شرایط عمومی مذکور، شرایط اختصاصی نیز داشته باشند که در ادامه هر یک از آن ها توضیح داده شده است.

شرایط اختصاصی ارزشیابی مدارک تحصیلی کارشناسی ارشد

آن دسته از افرادی که مقطع کارشناسی ارشد خود را در یکی از دانشگاه های خارج گذرانده اند برای ارزشیابی مدارک خود علاوه بر شرایط گفته شده در قسمت بالا باید شرایط دیگری را نیز دارا باشند. شرایط ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور مقطع کارشناسی ارشد وزارت علوم به شرح زیر است :

در صورتی که متقاضی مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه یا موسسات ممتاز و خوب اخذ کرده باشد، برای اینکه مدرکش ارزیابی شود باید مدرک کارشناسی معتبر از دانشگاه های داخل یا موسسات گروه های ممتاز و یا خوب داشته باشد.

در صورتی که متقاضی مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه یا موسسات متوسط اخذ کرده باشد، برای اینکه مدرکش ارزیابی شود باید علاوه بر داشتن مدرک کارشناسی معتبر از دانشگاه های داخل یا موسسات گروه های ممتاز و یا خوب لازم است :

رشته تحصیلی کارشناسی ارشد با رشته تحصیلی کارشناسی هماهنگ باشد.

معدل کل مدرک کارشناسی حداقل 14 یا معادل آن باشد.

در صورت نداشتن هر کدام از شرایط (( الف )) و یا (( ب ))، بررسی کیفی و احراز توانمندی های علمی، پژوهشی و حرفه ای متقاضی از طریق آزمون، مصاحبه علمی، ارائه انواع مقالات علمی – پژوهشی ( بر حسب مورد یک یا همه آن ها )، به تشخیص کمیسیون تخصصی ذی ربط مورد نیاز است.

متقاضیانی که قصد ارزشیابی مدارک تحصیلی خود را دارند می توانند با مراجعه به سامانه سجاد درخواست خود را ثبت نمایند که توضیحات بیشتر در متن مقاله ارائه شده است.

شرایط اختصاصی ارزشیابی مدارک تحصیلی دکتری

همان طور که در قسمت قبل گفته شد افرادی که در مقطع دکتری یکی از دانشگاه های خارج تحصیل کردند برای ارزشیابی مدارک خود علاوه بر شرایط عمومی باید شرایط اختصاصی زیر را نیز دارا باشند. شرایط ارزشیابی مدارک تحصیلی مقطع دکتری وزارت علوم به شرح زیر است :

در صورتی که متقاضی مدرک دکتری خود را از دانشگاه یا موسسات ممتاز اخذ کرده باشد، برای اینکه مدرکش ارزیابی شود باید مدرک کارشناسی ارشد معتبر از دانشگاه های داخل یا موسسات گروه های ممتاز و یا خوب داشته باشد.

در صورتی که متقاضی مدرک دکتری خود را از دانشگاه یا موسسات خوب اخذ کرده باشد، برای اینکه مدرکش ارزیابی شود لازم است :

مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد معتبر از دانشگاه های داخل و یا موسسات گروه های ممتاز و یا خوب داشته باشند.

رساله کیفی به تشخیص متخصصین منتخب کمیسیون تخصصی ذی ربط داشته باشند.

در صورتی که متقاضی مدرک دکتری خود را از دانشگاه یا موسسات متوسط اخذ کرده باشد، برای اینکه مدرکش ارزیابی شود لازم است :

مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد معتبر از دانشگاه های داخل و یا موسسات گروه های ممتاز و یا خوب داشته باشد.

معدل کارشناسی ارشد باید حداقل 15 به بالا باشد.

رشته تحصیلی دکتری با کارشناسی ارشد ارتباط مستقیم داشته باشد.

رساله کیفی به تشخیص متخصصین منتخب کمیسیون تخصصی ذی ربط داشته باشد.

حداقل دو مقاله علمی – پژوهشی مستخرج از رساله چاپ کرده باشد.

نکات مهم در ارزشیابی مدارک دکتری :

مدارک تحصیلی مربوط به دوره های نیمه حضوری صرفا در مقطع دکتری برای موسسات ممتاز و خوب قابل ارزشیابی است.

شرایط لازم برای ارزشیابی مدارک تحصیلی دوره های نیمه حضوری در مقطع دکتری برای موسسات ممتاز و خوب همان شرایط لازم برای ارزشیابی مدارک تحصیلی دکتری حضوری صادره از موسسات متوسط می باشد.

مدارک تحصیلی ناشی از تحصیلات نیمه حضوری موسسات متوسط و ضعیف غیر قابل ارزشیابی است.

بررسی و ارزشیابی مدارک تحصیلی دکتری کسانی که از تاریخ بیستم فروردین ماه 92 به بعد شروع به تحصیل در دوره های نیمه حضوری کردند منوط به شرایط زیر است :

تحصیل منحصرا در دانشگاه های ممتاز و خوب و در رشته های مرتبط با تحصیلات قبلی انجام شده باشد.

داشتن استاد راهنمای دوم داخلی، از اعضای هیئت علمی دانشگاه های داخل که مجاز به داشتن دانشجوی دکتری می باشند و مبتنی بر اخذ موافقت رسمی از معاونت آموزشی دانشگاه و پرداخت هزینه های مربوط به تشخیص دانشگاه.

منظور از مدرک مقطع دکتری، رشته های پزشکی، دندانپزشکی و رشته های زیر مجموعه وزارت بهداشت نمی باشد. بررسی مدارک تحصیلی رشته های علوم پزشکی مرتبط با وزارت بهداشت خواهد بود.

سایر مقررات ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور وزارت علوم

علاوه بر شرایط عمومی و اختصاصی مقررات دیگری نیز برای ارزشیابی مدارک تحصیلی وزارت علوم وجود دارد که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم :

کلیه مقالات علمی – پژوهشی مورد نیاز برای ارزشیابی مدارک باید دارای شرایط زیر باشد :

دانش آموخته مولف اصلی آن باشد.

موضوع و محتوای مقاله هماهنگ با پایان نامه تحصیلی یا رساله دکتری باشد.

در نشریات علمی – پژوهشی دارای نمایه بین المللی معتبر منتشر شده باشد.

انتخاب پایان نامه یا رساله در ارتباط با نیاز های داخل کشور، منوط به داشتن یک استاد راهنمای دوم از میان اعضای هیئت علمی دانشگاه ها می باشد.

مدارک تحصیلی مقطع دکتری که بدون گذراندن دوره کارشناسی ارشد و پس از اتمام دوره کارشناسی اخذ شده باشد، قابل بررسی و ارزشیابی نیست.

مدرک تحصیلی دکتری کسانی که دارای مدرک کارشناسی با درجه ممتاز باشند، در صورتی که به علت ممتاز بودن به صورت مستقیم و بدون گذراندن دوره کارشناسی ارشد به دوره دکتری موسسات ممتاز و خوب وارد شده باشند، مشروط به بررسی و تائید کیفیت رساله و ارزیابی توانمندی های علمی و پژوهشی متقاضی از طریق انجام مصاحبه تخصصی و یا درخواست مقاله و رعایت کلیه ضوابط و مقررات توسط کمیسیون ذی ربط به ماخذ دکتری قابل بررسی و ارزشیابی است.

در هنگام ارزشیابی همزمان مدارک تحصیلی دو مقطع متوالی تحصیلی، چنانچه مدرک تحصیلی مقطع قبلی از موسسه ای اخذ شده باشد که آن موسسه از نظر وزارت علوم معتبر نباشد اما مدرک تحصیلی مقطع بالاتر از موسسه معتبر گروه های ممتاز و خوب باشد، مدرک تحصیلی مقطع بالاتر به ترتیب با ضوابط مربوط به موسسات متوسط و ضعیف ارزشیابی خواهد شد. در صورتی که مدرک تحصیلی مقطع بالاتر از موسسه معتبر گروه های متوسط و ضعیف باشد مدرک مقطع مورد نظر غیرقابل ارزشیابی است.

مدارک تحصیلی مربوط به رشته های تحصیلی هنری، صنعتی و مانند آن ها که علاوه بر دروس نظری، مهارت های حرفه ای، خاصی نیز از سوی موسسه محل تحصیل به دانشجویان ارائه می شود، مشروط به اعتبار موسسه بر اساس ضوابطی که به تصویب شورای ارزشیابی مدارک تحصیلی خواهد رسید می باشد و در ارزشنامه صادره در کنار ذکر مقطع تحصیلی، کلمه " حرفه ای " نیز درج می شود.

بررسی و ارزشیابی مدارک مقطع دکتری رشته های مربوط به زبان و ادبیات خارجی که بنا به ضوابط خاص ارزشیابی مدارک کشورهای مربوط نیازمند انتشار مقاله در نشریات دارای نمایه بین المللی است، می تواند در قبال ارائه مقالات چاپ شده در نشریات علمی – پژوهشی معتبر در کشورهای مربوط ( کشورهای عربی، روسیه و ... ) به تشخیص کمیسیون تخصصی ذی ربط مورد بررسی و ارزشیابی قرار گیرد.

مدارک دوره DBA ( DOCTOR OF BUSINESS ADMINISTRATION ) چنانچه ضمن دفاع رساله دریافت شده باشد، به عنوان مقطع دکتری و در غیر این صورت با ارائه حداقل یک مقاله علمی – پژوهشی به عنوان مقطع دکتری با رعایت موارد 5 و 6 قابل بررسی و ارزشیابی است.

اقدامات لازم برای ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور وزارت علوم

هر فرد در صورت داشتن شرایط گفته شده در بالا می تواند برای ارزشیابی مدرک تحصیلی خود اقدام نماید از این رو باید مراحل زیر را طی کند و منتظر اعلام نتیجه آن از سوی اداره کل امور دانش آموختگان خارج از کشور بماند :

آماده نمودن مستندات مورد نیاز برای ارزشیابی مدرک تحصیلی خارج از کشور وزارت علوم

تکمیل کاربرگ اعتبار سنجی دانشگاه‌ ها

تکمیل کاربرگ درخواست ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی

برای دانلود کاربرگ درخواست ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی کلیک کنید.

تکمیل کاربرگ مشخصات فردی و تحصیلی

برای دانلود کاربرگ مشخصات فردی و تحصیلی کلیک کنید.

تکمیل کاربرگ جدول مدت اقامت در محل تحصیل

برای دانلود کاربرگ جدول مدت اقامت در محل تحصیل کلیک کنید.

تکمیل کاربرگ درخواست ارزیابی کیفی ( صرفا برای مقطع دکتری اخذ شده از کشور‌های مستقل مشترک ‌المنافع )

برای دانلود کاربرگ درخواست ارزیابی کیفی متقاضیان دکتری کشور‌های مستقل مشترک‌ المنافع کلیک کنید.

مراجعه به اداره کل امور دانش‌ آموختگان‌ خارج از کشور و تشکیل پرونده در اتاق 100

تحویل پرونده به کارشناس مربوطه (( در صورت کامل بودن مدارک مورد نیاز ))

بررسی قابل ارزشیابی بودن با توجه به شرایط عمومی و اولیه توسط کارشناس مربوطه

طرح پرونده متقاضی در کمیسیون (( در صورت دارا بودن شرایط عمومی ))

درخواست برای نظام وظیفه و صدور نامه نظام وظیفه (( فقط برای داوطلبان ذکور ))

تسویه با اداره اعزام دانشجویان خارج در صورت استفاده متقاضی از ارز دانشجویی یا بورس تحصیلی

صدور گواهی نامه موقت

اعلام موافقت با رای کمیسیون (( در صورتی که متقاضی در این مرحله به رای کمیسیون اعتراض داشته باشد می توانند درخواست تجدید نظر ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور کند تا مجددا پرونده به کمیسیون برود ))

صدور ارزشنامه

باطل کردن تمبر

تحویل ارزشنامه در اتاق 100

علاقه مندان به کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ارزشیابی مدارک تحصیلی وزارت علوم می توانند با مشاوران مرکز مشاوره تحصیلی هیوا از طریق مشاوره تحصیلی تلفنی در ارتباط باشند تا به بهترین نحو ممکن در این زمینه مشاوره بگیرند.

سوالات متداول

1- ✔️ برای ارزشیابی مدرک کارشناسی ارشد خارج از کشور دانشگاه ها یا موسسات ممتاز و خوب باید چه شرایطی داشت ؟

✔️ این دسته از داوطلبان باید علاوه بر داشتن شرایط عمومی ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور ، شرایط دیگری را نیز داشته باشند که در متن مقاله به آن ها اشاره شده است .

2- ✔️ طول دوره تحصیل در دوره دکتری سه ساله خارج از کشور چقدر است ؟

✔️ طول دوره دکتری سه ساله در دانشگاه های خارج از کشور 36 ماه می باشد که حداقل و حداکثر مدت اقامت دانشجویی لازم برای تحصیلات حضوری در متن مقاله ارائه شده است .