معرفی رشته زیست شناسی

معرفی رشته زیست شناسی​

داوطلبانی که مرحله آزمون کتبی کنکور سراسری را با موفقیت گذرانده اند، اکنون به دنبال اطلاعات لازم جهت انتخاب رشته کنکور می باشد. انتخاب رشته کنکور یکی از مهم ترین و سرنوشت سازترین مراحل پذیرش در دانشگاه و یافتن شغل مناسب است. بنابراین در انتخاب آن باید نهایت دقت را داشت.

 

یکی از رشته های موجود در دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری، رشته زیست شناسی​ است. اکثر داوطلبانی که رتبه و تراز مناسب برای انتخاب رشته این مجموعه کسب کرده اند به دنبال یافتن اطلاعاتی در این خصوص هستند که رشته زیست شناسی​ چیست؟ شامل چه مباحثی شده و بازار کار آن پس از فارغ التحصیلی چیست؟ برای پاسخ به این دسته از سوالات در ادامه مقاله به معرفی رشته زیست شناسی​ می پردازیم.

 

گرایش علوم گیاهی: این رشته یکی از شاخه های زیست شناسی است که صرفا موارد مربوط به گیاه را اعم از گیاهان اولیه تا گیاهان امروزی بررسی می کند و دارای زمینه های مختلفی مانند: گیاه شناسی، فیزیولوژی گیاهی، ریخت زایی و اندام زایی در گیاهان، بیوشیمی و جلبک شناسی است. علوم گیاهی دارای دو بخش عمده "فیزیولوژی" و "سیستماتیک" است که بخش فیزیولوژی به شناخت زندگی گیاهان و اندام های مختلف یک گیاه می پردازد و بخش سیستماتیک نیز درباره اسامی و طبقه بندی گیاهان می باشد.

 

گیاه، اعجوبه سبز پوش طبیعت است که چون در هر گوشه و کنار به چشم می خورد، عادی و پیش پاافتاده به نظر می آید در حالی که بیش از هر موجود زنده دیگری در روی کره زمین، اعجاب آور است. موجودی که در آشپزخانه ذره بینی خود برای همه مخلوقات زنده کره زمین غذا تهیه می کند و پیشرفته ترین نیروگاه خورشیدی، شبکه لوله کشی و سیستم پمپاژ آب را در اختیار دارد و از سوی دیگر مایه زیبایی، لطافت، نشاط و آرامش هستی است. به همین دلیل شناخت و حفظ آن یک نیاز است. و رشته علوم گیاهی نیز برای پاسخ به همین نیاز در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی معتبر جهان دایر شده است.

 

گرایش علوم جانوری: علوم جانوری به مطالعه مسائل مربوط به جانوران می پردازد و دارای سه بخش اصلی جانور شناسی یا بیوسیستماتیک، فیزیولوژی جانوری اعم از انسانی و حیوانی و بافت شناسی و جنین شناسی جانوری است. بسیاری از گرایش های زیست شناسی وابسته به علوم جانوری هستند. برای مثال یک محقق علوم سلولی و مولکولی تا با یک جانور و وضعیت زیستی آن آشنا نباشد، نمی تواند روی سلول آن کار کند. یک محقق ژنتیک نیز در آغاز باید بیولوژی جانور را به طور کامل بداند و بعد در زمینه ژنتیک آن کار کند. به یاری بیوسیستماتیک یعنی شناسایی گونه های مختلف جانوران نیز می توان به نقش مفید گونه های مختلف جانوری برای کمک به طرح های اقتصادی پی برد.

 

برای مثال امروزه استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل آفات راه درستی نیست چون این مواد تعادل اکولوژی محیط زیست را برهم می زنند در حالی که با شناخت گونه های حشرات شکارچی می توان بسیاری از آفات مثل حشرات مضر را از بین برد. در این میان می توان به کفشدوزک ها اشاره کرد که امروزه کاربرد بسیاری در اقتصاد کشاورزی آمریکا دارند یا مگس های مفید که از شته ها تغذیه می کنند. از طرف دیگر بیوسیستماتیک در شناخت گونه های بیماری زا مثل «پشه آنوفل» و معرفی آن ها به دنیای پزشکی نقش مهمی دارد. همچنین می توان به بخش دیرین شناسی یا فسیل شناسی اشاره کرد که یکی از فواید این بخش، پی بردن به منابع عظیم اقتصادی مثل نفت است که از طریق مطالعه محل فسیل ها یا رسوبات فسیل ها به دست می آید.

 

گرایش زیست دریا: گرایش زیست دریا به بررسی و مطالعه خواص محیط آبی، بیولوژی آبزیان و فعالیت های آبزی پروری می پردازد. یعنی برخلاف دو گرایش علوم جانوری و علوم گیاهی که در آن ها بیشتر موجودات خشک زی مطالعه می شوند این گرایش جانوران و گیاهان آبزی را بررسی و مطالعه می کند. گرایش زیست دریا علاوه بر بررسی فیزیولوژی آبزیان به مطالعه اکولوژی دریا یعنی بررسی آلودگی آب دریا ها و تأثیر آن بر محیط دریا می پردازد.

 

بیشتر بخوانید: معرفی رشته های دانشگاهی

 

 

دانشجوی رشته زیست شناسی باید عاشق کشف حقایق پدیده های طبیعی باشد و به گردش در طبیعت علاقه مند باشد. چون اطلاعاتی که با حضور در محیط طبیعی زندگی گیاه یا جانور می توان به دست آورد در هیچ کتابی پیدا نخواهد شد. در ضمن دانشجو لازم است فردی منظم و مرتب بوده و بتواند مطالب را در ذهن خویش به خوبی طبقه بندی کند تا در زمینه سیستماتیک موفق گردد.

 

تا این بخش در خصوص مجموعه زیست شناسی​ که در دفترچه انتخاب رشته کنکور کد رشته هایی از آن ارائه شده است توضیحاتی داده شد. اما داوطلبان علاقه مند به این رشته چگونه می توانند موفق به قبولی نهایی در گرایش های آن شوند؟ مسلما داشتن مشاور و ترتیب اولویت های انتخاب رشته می تواند موفقیت داوطلبان کنکور را تضمین کند. در مقاله زیر اطلاعاتی در خصوص داشتن بهترین انتخاب رشته به داوطلبان داده شده است.

 

بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب رشته کنکور

دروس رشته زیست شناسی​ در دانشگاه

پس از معرفی رشته زیست شناسی​ و چیستی آن، نوبت به معرفی انواع دروس عمومی و تخصصی آن می رسد. ممکن است برخی از داوطلبان متقاضی انتخاب رشته دانشگاه آزاد و سراسری، به رشته زیست شناسی​ علاقه داشته باشند، اما درس های موجود در طول تحصیل دانشگاه را دوست نداشته و همین امر در آینده سبب ترک تحصیل و یا انصراف از تحصیل آن ها شود.

 

همان طور که می دانید مدت مجاز تحصیل مقطع لیسانس حدود چهار سال و برابر با هشت نیمسال تحصیلی می باشد. البته این مهلت بر اساس تبصره و قوانینی که از طریق وزارت علوم به دانشگاه ها اعلام شده، تغییر می کند و دانشجو تا زمانی که تمامی تعداد واحدهای کارشناسی خود را پاس نماید می تواند در چارچوب قوانین موجود دانشگاه، به ادامه تحصیل بپردازد. بنابراین دانشجویان رشته زیست شناسی​ نیز باید با اطلاع از دروس عمومی و اختصاصی خود به تحصیل در هشت نیمسال تحصیلی و یا بیشتر بپردازند. در ادامه این دروس ارائه شده است.

 

دروس مشترک در گرایش های مختلف زیست شناسی: ریاضی، فیزیک، شیمی، شیمی آلی، بیوشیمی، آمار زیستی، زیست سلولی و مولکولی، ژنتیک، اکولوژی، میکروبیولوژی، تکامل موجودات زنده، تالوفیت ها، فیزیولوژی جانوری، بافت شناسی، جنین شناسی، جانور شناسی، تشریح و مرفولوژی گیاهی، ریخت زایی و اندام زایی در گیاهان، سیستماتیک گیاهی، فیزیولوژی گیاهی، رشد و نمو گیاهی، بیوفیزیک، ویروس شناسی، زیست شناسی پرتوی، اکولوژی عملی.

 

دروس تخصصی گرایش علوم گیاهی: اکو فیزیولوژی گیاهی، ازدیاد گیاهان، قارچ شناسی، اکولوژی گیاهی، انتقال مواد در گیاه، متمم سیستماتیک گیاهی، اصول رده بندی گیاهان. (بسیاری از درس های این گرایش همراه با آزمایشگاه است).

 

دروس تخصصی گرایش علوم جانوری: زیست انگل ها، فیزیولوژی مقایسه ای، جانور شناسی، رفتار شناسی، حشره شناسی. (بسیاری از درس های این گرایش همراه با آزمایشگاه است).

 

دروس تخصصی گرایش زیست دریا: ماهی شناسی، لیمنولوژی، انگل ها و بیماری های انگلی آبزیان، اکولوژی آبزیان، شناخت کفزیان، اصول و تکثیر و پرورش آبزیان. (بسیاری از درس های این گرایش همراه با آزمایشگاه است).

 

آن دسته از داوطلبانی که هنوز تصمیمی بر انتخاب رشته دانشگاه های آزاد نگرفته اند می توانند با مطالعه مقاله زیر از جزئیات مزایا و معایب انتخاب رشته زیست شناسی​ در دانشگاه آزاد مطلع شوند.

 

بیشتر بخوانید: آیا با رتبه خوب باز در دانشگاه آزاد انتخاب رشته کنیم؟

بازار کار رشته زیست شناسی​

مهم ترین بخش انتخاب رشته که تاثیر مستقیمی بر آینده داوطلب دارد، بحث موقعیت شغلی و بازارکار هر یک از رشته های تحصیلی در دانشگاه است. چرا که برخی از دانشجویان امیدوارند پس از تحصیل در دانشگاه های شهریه پرداز، بتوانند شغلی پیدا کنند که جبران مبالغ پرداخته شده به عنوان شهریه دانشگاه شان باشد.

 

گرایش علوم گیاهی: حضور کارشناسان علوم گیاهی در مؤسسه های تحقیقاتی و اجرایی کشور امری ضروری است تا بتوان محیط زیست ایران را به خوبی حفظ کرد، اما به گفته اساتید و دانشجویان علوم گیاهی در حال حاضر فارغ التحصیلان دوره لیسانس این گرایش موقعیت های شغلی مناسبی ندارند. چون دانش و اطلاعات آنها جنبه تخصصی ندارد و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی و اجرایی بیشتر مایلند که نیرو های مورد نیاز خود را از میان فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد یا دکترای این رشته انتخاب کنند.

 

بیشتر فارغ التحصیلان علوم گیاهی در سطح کارشناسی جذب آموزش و پرورش می شوند چون معلومات آن ها جنبه عمومی دارد و می توانند در تدریس کتب زیست شناسی دوره متوسطه موفق باشند، اما نمی توانند در مراکز تحقیقاتی که نیاز به متخصص در زمینه های مختلف علوم گیاهی دارد، فرصت شغلی مناسبی به دست بیاورند. از سوی دیگر اگر کسی در گرایش علوم گیاهی سرمایه گذاری کند و متأثر از محیط نشود، می تواند در بخش های کشاورزی ـ زیستی، ژنتیک و بیوتکنولوژی فعالیت داشته باشد.

 

گرایش علوم جانوری: هر چند که تعداد قابل توجهی از فارغ التحصیلان علوم جانوری جذب بازار کار نمی شوند اما بهترین دانشجویان همیشه موفق بوده و هستند. این دسته از دانشجویان پس از فارغ التحصیلی گاه برای کار های تحقیقاتی یا اداره آزمایشگاه ها جذب دانشگاه ها می شوند یا در سازمان حفاظت از محیط زیست و سازمان های مربوط به فعالیت می پردازند. چون سازمان محیط زیست برای بررسی اکوسیستم ها به محققان زیست شناسی از جمله علوم جانوری نیاز دارد. همچنین بعضی از فارغ التحصیلان این گرایش وارد دنیای پزشکی شده و در زمینه های خون شناسی یا انگل شناسی فعالیت می کنند.

 

گرایش زیست دریا: فارغ التحصیلان گرایش زیست دریا می توانند در مراکز پرورش ماهی و مراکز تحقیق بر روی ارزش مواد غذایی دریایی فعالیت کنند. علاوه بر کار در شیلات فارغ التحصیلان این گرایش می توانند در حفظ بعضی از گونه های آبزیان که در حال انقراض هستند مثل ماهی ازونبرون یا ماهی سفید کار کنند و مهم تر از همه این که ما باید به یاری کارشناسان زیست دریا یک اطلس دقیق در مورد گونه های آبزی موجود در آب های کشورمان تهیه کنیم.

 

با وجود اینکه نرم افزار انتخاب رشته کنکور هیوا می تواند توضیحاتی را در خصوص محل قبولی داوطلبان به آن ها ارائه دهد، اما همچنان توصیه می شود، پیش از انتخاب رشته با مشاوران و متخصصان این حوزه صحبت کرده و سپس اطلاعات خود را در سایت انتخاب رشته ثبت نمایید. برای اطلاع از نحوه برقراری ارتباط با انواع مشاوران ماهر می توانید به مطالعه مقاله زیر بپردازید.

 

کارشناسان سامانه مشاوره هیوا آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص رشته زیست شناسی​ را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی هیوا می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.

 

در ادامه بخوانید: مشاور انتخاب رشته خوب

سوالات متداول

1- ✔️ گرایش های رشته زیست شناسی چیست؟

✔️ رشته زیست شناسی دارای سه گرایش علوم گیاهی، علوم جانوری و زیست دریا است. این گرایش ها تنها در 17 واحد تخصصی با یکدیگر تفاوت دارند.

2- ✔️ لیست دروس عمومی و اختصاصی رشته زیست شناسی را چگونه می توان دانلود کرد؟

✔️ لیست دروس تخصصی و عمومی رشته زیست شناسی در جدول متن مقاله ارائه شده است.

3- ✔️ بازارکار رشته زیست شناسی چگونه است؟

✔️ موقعیت های شغلی و بازار کار رشته زیست شناسی با توجه به علاقه داوطلب و فراخوان های استخدامی در سطح خوبی قرار دارد و در متن مقاله نام موقعیت های شغلی پیشنهادی ارائه شده است.