معرفی رشته مهندسی شیمی

معرفی رشته مهندسی شیمی

داوطلبانی که مرحله آزمون کتبی کنکور سراسری را با موفقیت گذرانده اند، اکنون به دنبال اطلاعات لازم جهت انتخاب رشته کنکور می باشد. انتخاب رشته کنکور یکی از مهم ترین و سرنوشت سازترین مراحل پذیرش در دانشگاه و یافتن شغل مناسب است. بنابراین در انتخاب آن باید نهایت دقت را داشت.

 

یکی از رشته های موجود در دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری، رشته مهندسی شیمی است. اکثر داوطلبانی که رتبه و تراز مناسب برای انتخاب رشته این مجموعه کسب کرده اند به دنبال یافتن اطلاعاتی در این خصوص هستند که رشته مهندسی شیمی چیست؟ شامل چه مباحثی شده و بازار کار آن پس از فارغ التحصیلی چیست؟ برای پاسخ به این دسته از سوالات در ادامه مقاله به معرفی رشته مهندسی شیمی می پردازیم.

 

آیا تصور می کنید که مهندسی شیمی یعنی حفظ فرمول های ریز و درشت و کار در آزمایشگاه های شیمی؟ آیا فکر می کنید که دانشجویان این رشته باید شیفته علم شیمی باشند؟ اصلا هیچ فکر کرده اید که چرا فقط داوطلبان گروه ریاضی و فنی می توانند وارد این رشته شوند؟ آیا می دانید که مهندسی شیمی زائیده ضرورت و نیاز صنعت مکانیک، الکترونیک و عمران است؟ برای مثال به مرور زمان صنعت به مهندس مکانیکی احتیاج پیدا کرد که از تحولات و فرآیند های شیمیایی اطلاع داشته باشد و بتواند دستگاه هایی را طراحی کند که در آنها فرآیند های شیمیایی اتفاق می افتد. در نتیجه شروع به تربیت مهندسین مکانیکی کرد که بیش از معمول تحصیل کردگان این رشته از علم شیمی مطلع باشند.

 

و این دسته از متخصصان، همان مهندسین شیمی هستند. این رشته با 9 گرایش صنایع غذایی، صنایع شیمیایی معدنی، صنایع گاز، صنایع پتروشیمی، صنایع پلیمر، صنایع پالایش، طراحی فرآیند های صنایع نفت، بهره برداری از منابع نفت و شیمیایی سلولزی یکی از رشته های گسترده دانشگاهی است. البته در دوره کارشناسی هر یک از گرایش های فوق، تنها 12 یا 13 واحد تخصصی دارند و بیشتر واحد هایشان مشترک است.

 

گرایش صنایع شیمیایی معدنی اکتشاف و استخراج مواد معدنی به رشته معدن باز می گردد، اما فرآورده های مواد معدنی در حیطه مهندسی شیمی گرایش شیمیایی معدنی قرار دارد. هر کارخانه تولید مواد غیر آلی مثل سیمان، گچ، شیشه نسوز و دیر گداز دارای یک فرآیند است. یعنی از زمانی که مواد اولیه وارد کارخانه می شود تا زمانی که محصول خارج می گردد، فرآیندی روی آن انجام می گیرد که طراحی این فرآیند برعهده مهندس شیمی صنایع شیمیایی معدنی است. همچنین تولید هر ماده معدنی مثل کود های شیمیایی معدنی، حشره کش ها، نمک ها، رنگ های معدنی و حتی لعاب روی کاشی ها در حیطه کار مهندس شیمی این گرایش قرار دارد.

 

بیشتر بخوانید: معرفی رشته های دانشگاهی

 

 

رشته مهندسی شیمی برخلاف تصور عامه مردم بیش از آن که در ارتباط با علم شیمی باشد همچون رشته های مهندسی دیگر در ارتباط با علم ریاضی است. به همین دلیل یک دانشجوی مهندسی شیمی در درجه اول باید در درس ریاضی قوی باشد و دو درس فیزیک و شیمی در مراحل بعدی قرار دارد. شاید جالب باشد که بدانید، دانشجویان مهندسی شیمی نسبت به دانشجویان رشته های مهندسی دیگر، تنها 9 واحد بیشتر شیمی می خوانند.

 

در مقابل، ریاضی در این رشته بسیار اهمیت دارد چون یک مهندس شیمی برای طراحی رآکتور، برج و مبدل نیاز به دانش ریاضی دارد. همچنین دانشجوی این رشته باید دقت نظر زیادی داشته باشد زیرا در مهندسی شیمی علاوه بر آزمایش هایی در مقیاس بزرگ، آزمایش هایی در مقیاس کوچک نیز وجود دارد. برای مثال در شیمی تجزیه، بعضی از آزمایش ها در حد میلیونیم "M.P.P "است بدون شک در چنین آزمایشی اگر یک صدم گرم نیز اشتباه بشود، خطا افزایش پیدا کرده و آزمایش به هم میریزد.

 

تا این بخش در خصوص مجموعه مهندسی شیمی که در دفترچه انتخاب رشته کنکور کد رشته هایی از آن ارائه شده است توضیحاتی داده شد. اما داوطلبان علاقه مند به این رشته چگونه می توانند موفق به قبولی نهایی در گرایش های آن شوند؟ مسلما داشتن مشاور و ترتیب اولویت های انتخاب رشته می تواند موفقیت داوطلبان کنکور را تضمین کند. در مقاله زیر اطلاعاتی در خصوص داشتن بهترین انتخاب رشته به داوطلبان داده شده است.

 

بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب رشته کنکور

دروس رشته مهندسی شیمی در دانشگاه

پس از معرفی رشته مهندسی شیمی و چیستی آن، نوبت به معرفی انواع دروس عمومی و تخصصی آن می رسد. ممکن است برخی از داوطلبان متقاضی انتخاب رشته دانشگاه آزاد و سراسری، به رشته مهندسی شیمی علاقه داشته باشند، اما درس های موجود در طول تحصیل دانشگاه را دوست نداشته و همین امر در آینده سبب ترک تحصیل و یا انصراف از تحصیل آن ها شود.

 

همان طور که می دانید مدت مجاز تحصیل مقطع لیسانس حدود چهار سال و برابر با هشت نیمسال تحصیلی می باشد. البته این مهلت بر اساس تبصره و قوانینی که از طریق وزارت علوم به دانشگاه ها اعلام شده، تغییر می کند و دانشجو تا زمانی که تمامی تعداد واحدهای کارشناسی خود را پاس نماید می تواند در چارچوب قوانین موجود دانشگاه، به ادامه تحصیل بپردازد. بنابراین دانشجویان رشته مهندسی شیمی نیز باید با اطلاع از دروس عمومی و اختصاصی خود به تحصیل در هشت نیمسال تحصیلی و یا بیشتر بپردازند. در ادامه جدول این دروس ارائه شده است.

 

دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندسی شیمی: ریاضیات عمومی، شیمی عمومی، فیزیک، معادلات دیفرانسیل، ترمودینامیک، موازنه انرژی و مواد، ریاضیات مهندسی، نقشه کشی صنعتی، برنامه نویسی و شناخت کامپیوتر، شیمی آلی، استاتیک و مقاومت مصالح، مکانیک سیالات، انتقال حرارت، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک، انتقال جرم، عملیات واحد، کنترل فرآیند ها، طرح و اقتصاد مهندسی، کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی، کارگاه، پروژه یا طراحی پروژه. (بسیاری از دروس این رشته همراه با آزمایشگاه است.) 

 

دروس تخصصی گرایش صنایع شیمیایی معدنی: مهندسی احتراق، صنایع شیمیایی معدنی، عملیات واحد صنعتی مکانیکی.

 

دروس تخصصی گرایش صنایع پتروشیمی: فرآیند های پتروشیمی، مقدمات و پالایش، مبانی و تکنولوژی پلیمر

 

دروس تخصصی گرایش صنایع گاز: انتقال و توزیع گاز، فرآیند گاز، مهندسی احتراق 

 

دروس تخصصی گرایش صنایع غذایی: میکروبیولوژی عمومی، شیمی مواد غذایی، میکروبیولوژی مواد غذایی، صنایع غذایی، بیوشیمی مواد غذایی، تغذیه وبهداشت

 

دروس تخصصی گرایش پالایش :مهندسی احتراق، مهندسی پالایش، فرآیند های پالایش

 

دروس تخصصی گرایش بهره برداری از منابع نفت: مهندسی مخازن هیدروکربوری، ازدیاد برداشت، حفاری و تولید، شبیه سازی مخازن نفتی، خواص ترمودینامیکی سیالات نفتی.

 

دروس تخصصی گرایش طراحی فرآیند های نفت: فرآیند های پالایش نفت و گاز، طراحی برج و مبدل، تعیین مشخصات دستگاه ها، سیستم های اندازه گیری

 

آن دسته از داوطلبانی که هنوز تصمیمی بر انتخاب رشته دانشگاه های آزاد نگرفته اند می توانند با مطالعه مقاله زیر از جزئیات مزایا و معایب انتخاب رشته مهندسی شیمی در دانشگاه آزاد مطلع شوند.

 

بیشتر بخوانید: آیا با رتبه خوب باز در دانشگاه آزاد انتخاب رشته کنیم؟

بازار کار رشته مهندسی شیمی

مهم ترین بخش انتخاب رشته که تاثیر مستقیمی بر آینده داوطلب دارد، بحث موقعیت شغلی و بازارکار هر یک از رشته های تحصیلی در دانشگاه است. چرا که برخی از دانشجویان امیدوارند پس از تحصیل در دانشگاه های شهریه پرداز، بتوانند شغلی پیدا کنند که جبران مبالغ پرداخته شده به عنوان شهریه دانشگاه شان باشد.

 

هر کارخانه تولیدی اعم از کوچک یا بزرگ نیاز به یک مهندس شیمی دارد. چون تقریبا تمام فرایند های نوین از مواد شیمیایی استفاده می کنند. کشور ما نیز به عنوان یک کشور نفت خیز برای استخراج، پالایش، انتقال نفت و همچنین برای تبدیل نفت به فرآورده های شیمیایی که دارای ارزش افزوده بسیار زیادی هستند، نیاز به مهندسین شیمی دارد.

 

فعالیت در دو بخش مهم صنعت یعنی طراحی رآکتور ها و طراحی دستگاه هایی که به جدا سازی مواد می پردازند نیز تنها منحصر به مهندسین شیمی می شود. علاوه بر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، همه کارخانه ها از جمله کارخانه های سیمان، سرامیک، صنایع غذایی و حتی نیروگاه ها به مهندس شیمی نیاز دارند. فارغ التحصیل مهندسی شیمی گرایش صنایع غذایی نیز بطور اختصاصی می تواند در کارخانه های تولید مواد غذایی یا داروسازی فعالیت کند.

 

با وجود اینکه نرم افزار انتخاب رشته کنکور هیوا می تواند توضیحاتی را در خصوص محل قبولی داوطلبان به آن ها ارائه دهد، اما همچنان توصیه می شود، پیش از انتخاب رشته با مشاوران و متخصصان این حوزه صحبت کرده و سپس اطلاعات خود را در سایت انتخاب رشته ثبت نمایید. برای اطلاع از نحوه برقراری ارتباط با انواع مشاوران ماهر می توانید به مطالعه مقاله زیر بپردازید.

 

کارشناسان سامانه مشاوره هیوا آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص رشته مهندسی شیمی را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی هیوا می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.

 

در ادامه بخوانید: مشاور انتخاب رشته خوب

سوالات متداول

1- ✔️ رشته مهندسی شیمی چیست؟

✔️ رشته مهندسی شیمی در خصوص تربیت دانشجویان این رشته به یک مهندس شیمی و استفاده از علم شیمی در صنعت می باشد.

2- ✔️ لیست دروس عمومی و اختصاصی رشته مهندسی شیمی را چگونه می توان دانلود کرد؟

✔️ لیست دروس تخصصی و عمومی رشته مهندسی شیمی در جدول متن مقاله ارائه شده است.

3- ✔️ بازارکار رشته مهندسی شیمی چگونه است؟

✔️ موقعیت های شغلی و بازار کار رشته مهندسی شیمی با توجه به علاقه داوطلب و فراخوان های استخدامی در سطح خوبی قرار دارد و در متن مقاله نام موقعیت های شغلی پیشنهادی ارائه شده است.