تفاوت رشته های روانشناسی با یکدیگر

معرفی رشته روانشناسی و گرایش های آن

روانشناسی به عنوان یکی از علوم انسانی و اجتماعی، به بررسی رفتار، فرایندهای ذهنی و شخصیت انسان می پردازد. این رشته در مقاطع مختلف تحصیلی از کارشناسی تا دکتری ارائه می شود و در هر مقطع دارای رشته ها و گرایش های خاصی است. در مقطع کارشناسی، رشته روانشناسی عمومی به عنوان یک رشته واحد ارائه می شود.

 

در ادامه و در مقطع کارشناسی ارشد، این رشته به چند گرایش تخصصی تر در حوزه های مختلف تقسیم شده و تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار می گیرند. در مجموع، روانشناسی یک رشته گسترده است که در هر مقطع تحصیلی گرایش های متنوعی را به دانشجویان ارائه می دهد. جهت معرفی رشته روانشناسی و گرایش های آن، جدول زیر ارائه شده است:

 

گرایش های  رشته روانشناسی
مقطع کارشناسی ارشد وزارت علوم	روانشناسی بالینی
	روانشناسی اجتماعی
	روانشناسی تربیتی
	روانشناسی صنعتی سازمانی
	روانشناسی بالینی کودک و نوجوان
	روانشناسی شخصیت
	روانشناسی اسلامی
	روان سنجی
	روانشناسی کودکان استثنایی
	علوم شناختی (توانبخشی، مغز و تربیت، روانشناسی شناختی و ذهن)
مقطع کارشناسی ارشد وزارت بهداشت	روانشناسی بالینی
	بهداشت روان
	روانشناسی سلامت
	روانشناسی بالینی کودک و نوجوان
مقطع دکتری	روانشناسی عمومی
	روانشناسی بالینی
	روانشناسی سلامت
	روانشناسی خانواده و سلامت جنسی
	روانشناسی صنعتی و سازمانی
	علوم شناختی - روانشناسی

 

در رابطه با تفاوت رشته های روانشناسی با یکدیگر در وزارت علوم و وزارت بهداشت می توان عنوان کرد که گرایش های تحت نظارت وزارت بهداشت، ارتباط نزدیک تری با حوزه پزشکی و درمان دارند و دانشجویان آن در محیط های درمانی مانند بیمارستان ها فعالیت می کنند.

 

در حالی که گرایش های تحت نظارت وزارت علوم، بیشتر در محیط های آموزشی، صنعتی و سازمانی فعالیت دارند. در مقطع دکتری نیز، همان گرایش های کارشناسی ارشد روانشناسی در دو گروه وزارت علوم و وزارت بهداشت ارائه می شوند. دانشجویان در این مقطع به تحقیق و پژوهش در زمینه های تخصصی روانشناسی می پردازند. 

بیشتر بخوانید: انتخاب رشته روانشناسی

تفاوت روان شناسی بالینی با روانشناسی عمومی

روانشناسی به عنوان یک علم گسترده به بررسی رفتار و فرایندهای ذهنی انسان می پردازد و شامل شاخه های متنوعی است که هر کدام جنبه های خاصی از این موضوع را مورد مطالعه قرار می دهند. از جمله مهم ترین این شاخه ها، روانشناسی بالینی و روانشناسی عمومی هستند که هر یک نقش های متفاوتی در درک و بهبود سلامت روان افراد ایفا می کنند. لذا داوطلبان می توانند رشته روانشناسی را در فرم انتخاب رشته کنکور خود انتخاب نمایند. در ادامه به بررسی تفاوت رشته های روانشناسی با یکدیگر پرداخته شده است:

 

 

روانشناسی بالینی: این شاخه از روانشناسی بر تشخیص، درمان و پیشگیری از اختلالات روانی تمرکز دارد. هدف اصلی روانشناسی بالینی، ارتقای سلامت روان و کیفیت زندگی افراد مبتلا به مشکلات روانی است.

 

روانشناسی عمومی: در مقابل، روانشناسی عمومی به مطالعه و درک رفتار و فرایندهای ذهنی در افراد عادی و سالم می پردازد. هدف این رشته، شناخت الگوهای رفتاری، انگیزه ها و واکنش های انسانی در شرایط مختلف است. 

 

 

نقش روانشناسان بالینی: روانشناسان بالینی به عنوان درمانگر یا مشاور در کلینیک ها، مراکز بهداشت روانی و بیمارستان ها فعالیت می کنند. آن ها در زمینه های مختلفی از جمله درمان اختلالات اضطرابی، افسردگی، اختلالات شخصیتی و مشکلات روان شناختی ناشی از عوامل محیطی و اجتماعی کار می کنند.

 

نقش روانشناسان عمومی: از طرفی، روانشناسان عمومی در حوزه های آموزشی، صنعتی، سازمانی و تحقیقاتی مشغول به کار هستند. آن ها به طراحی برنامه های آموزشی، بهبود محیط های کاری و انجام تحقیقات علمی در زمینه رفتار و ذهن انسان کمک می کنند. آن ها می توانند به عنوان مشاور در مدارس، سازمان ها و موسسات تحقیقاتی مشغول به کار.

 

 

روانشناسی بالینی: این رشته شامل دروس تخصصی مانند روان شناسی بالینی، تکنیک های درمانی، ارزیابی روانی و درمان های شناختی-رفتاری است. دانشجویان با روش های تشخیصی و درمانی در این حوزه آشنا می شوند.

 

روانشناسی عمومی: دروس این رشته شامل روانشناسی اجتماعی، روانشناسی شناختی و نظریه های شخصیت است. این دروس به دانشجویان کمک می کند تا رفتارهای انسانی را در زمینه های مختلف درک کنند.

 

در مجموع، روانشناسی بالینی و روانشناسی عمومی هر دو به درک رفتار و ذهن انسان کمک می کنند، اما با رویکردهای متفاوت. روانشناسی بالینی بر درمان اختلالات و ارتقای سلامت روان تمرکز دارد، در حالی که روانشناسی عمومی به فهم کلی فرایندهای روانی در افراد سالم می پردازد.

بیشتر بخوانید: لیست رشته های کنکور انسانی

تفاوت روان شناسی صنعتی با روانشناسی اجتماعی

روانشناسی به عنوان یک علم جامع و چند وجهی، به بررسی رفتار، افکار و احساسات انسان می پردازد و شامل شاخه های متعددی است که هر کدام به موضوعات خاص و متفاوتی تمرکز دارند. در راستای بررسی تفاوت رشته های روانشناسی با یکدیگر به تفاوت روان شناسی صنعتی و روانشناسی اجتماعی پرداخته شده است:

 

 

روانشناسی صنعتی: این شاخه از روانشناسی به طور خاص بر روی محیط کار و سازمان ها متمرکز است. روانشناسان صنعتی به بررسی و تحلیل رفتار کارکنان در سازمان ها می پردازند و روی موضوعاتی مانند جذب و استخدام نیرو، ارزیابی عملکرد، طراحی شغل، آموزش و بهره وری کارکنان کار می کنند.

 

روانشناسی اجتماعی: در مقابل، روانشناسی اجتماعی بر روی تعاملات بین افراد و گروه ها متمرکز است. این رشته به بررسی مسائلی مانند نگرش ها، ادراک، هنجارها، فرایندهای گروهی و تغییر اجتماعی می پردازد.

 

 

روانشناسی صنعتی: دروس این رشته شامل مدیریت منابع انسانی، طراحی شغل، ارزیابی عملکرد و بهره وری سازمانی هستند. دانشجویان در این رشته با ابزارها و تکنیک های کاربردی برای بهبود عملکرد سازمانی آشنا می شوند.

 

روانشناسی اجتماعی: دروس تخصصی این رشته شامل نظریه های گروهی، روان شناسی هنجارها، روان شناسی نگرش ها و رفتار اجتماعی هستند. دانشجویان در این رشته به تحلیل رفتارهای اجتماعی و الگوهای تعاملات انسانی می پردازند.

 

 

روانشناسی صنعتی: فارغ التحصیلان این رشته معمولا در سازمان ها و شرکت ها به عنوان مشاور منابع انسانی، تحلیلگر رفتار سازمانی و طراح برنامه های آموزشی فعالیت می کنند.

 

روانشناسی اجتماعی: روانشناسان اجتماعی در دانشگاه ها، موسسات تحقیقاتی و سازمان های غیردولتی مشغول به کار هستند. آن ها به بررسی مسائل اجتماعی و فرهنگی، تغییرات نگرشی و تاثیرات اجتماعی می پردازند.

 

در مجموع، روانشناسی صنعتی و روانشناسی اجتماعی هر دو به بررسی رفتار انسان می پردازند. روانشناسی صنعتی بیشتر به موضوعات مرتبط با محیط کار و سازمان ها می پردازد، در حالی که روانشناسی اجتماعی به تحلیل تعاملات انسانی و تاثیرات اجتماعی توجه دارد. توصیه می کنیم داوطلبان برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص رشته روانشناسی بدون کنکور مقاله زیر را نیز مطالعه نمایند.

بیشتر بخوانید: رشته روانشناسی بدون کنکور

تفاوت روانشناسی بالینی کودک و نوجوان با روانشناسی کودکان استثنایی

روانشناسی به عنوان یک علم جامع و چندوجهی، به بررسی رفتار، افکار و احساسات انسان می پردازد و شامل زیرشاخه های متنوعی است که هر کدام به موضوعات خاصی تمرکز دارند. در این میان، دو زیرشاخه مهم دیگر آن، روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و روانشناسی کودکان استثنایی هستند. اگرچه این دو رشته در برخی جنبه ها شباهت هایی دارند. در ادامه جهت بررسی تفاوت روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و روانشناسی کودکان استثنایی پرداخته شده است:

 

 

روانشناسی بالینی کودک و نوجوان: این رشته بر روی رشد و تحول طبیعی کودکان و نوجوانان تمرکز دارد و به بررسی بهداشت روانی و درمان اختلالات رفتاری و هیجانی آن ها می پردازد. روانشناسان بالینی در این حوزه به شناسایی و درمان مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، اختلالات رفتاری و مشکلات ارتباطی می پردازند.

 

روانشناسی کودکان استثنایی: در مقابل، این رشته بر روی کودکان و نوجوانانی با نیازهای ویژه و معلولیت های جسمی، ذهنی، حسی یا رفتاری متمرکز است. روانشناسان کودکان استثنایی به شناسایی و ارزیابی مشکلات خاص این کودکان و تاثیرات آن بر یادگیری و توسعه اجتماعی آن ها می پردازند.

 

 

روانشناسی کودک و نوجوان: فارغ التحصیلان این رشته می توانند به عنوان مشاور یا درمانگر در مدارس، کلینیک ها و مراکز بهداشت روانی فعالیت کنند. آن ها به درمان اختلالات روانی و رفتاری در کودکان و نوجوانان می پردازند.

 

روانشناسی کودکان استثنایی: متخصصان این رشته معمولا در مدارس ویژه، مراکز توانبخشی و سازمان های آموزشی کار می کنند. آن ها به ارزیابی و آموزش کودکان با نیازهای ویژه می پردازند و به طراحی برنامه های آموزشی مناسب کمک می کنند.

 

 

روانشناسی کودک و نوجوان: دروس شامل روانشناسی رشد، درمان های مناسب برای کودکان و نوجوانان و نظریه های مشاوره است. این دروس به دانشجویان کمک می کند تا با چالش های روانی و اجتماعی این گروه سنی آشنا شوند.

 

روانشناسی کودکان استثنایی: دروس شامل ارزیابی ناتوانی ها، روش های آموزشی ویژه و روانشناسی رشد در کودکان با نیازهای ویژه است. این دروس به متخصصان کمک می کند تا نیازهای خاص این کودکان را شناسایی و برطرف کنند.

 

در مجموع، روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و روانشناسی کودکان استثنایی هر دو به درک بهتر رفتار و تحول کودکان و نوجوانان کمک می کنند. درک این تفاوت ها می تواند به متخصصان، والدین و مربیان کمک کند تا به بهترین نحو ممکن از خدمات روانشناسی بهره برداری کنند و به بهبود کیفیت زندگی کودکان و نوجوانان کمک کنند.

بیشتر بخوانید: سوالات روانشناسی کنکور

 

تفاوت روانشناسی شخصیت با روان شناسی تربیتی

دو شاخه مهم روانشناسی، روانشناسی شخصیت و روانشناسی تربیتی، به مطالعه جنبه های متفاوتی از انسان می پردازند. هر یک از این شاخه ها با رویکردها و اهداف خاص خود، به درک عمیق تری از رفتار و رشد انسان کمک می کنند. در ادامه تفاوت روانشناسی شخصیت با روان شناسی تربیتی توضیح داده شده است:

 

 

روانشناسی شخصیت: این شاخه به بررسی ابعاد مختلف شخصیت افراد می پردازد و تلاش دارد ویژگی های پایدار و منحصربه فرد شخصیت را شناسایی کند. این علم از نظریه های مختلفی مانند نظریه پنج عاملی شخصیت، نظریه های روان تحلیلی و نظریه های رفتاری برای تحلیل شخصیت استفاده می کند.

 

روانشناسی تربیتی: این حوزه بر فرایندهای یادگیری و آموزش متمرکز است و به بررسی عوامل موثر بر رشد و تحول شناختی، عاطفی و اجتماعی افراد در محیط های آموزشی می پردازد. روانشناسی تربیتی به مطالعه روش های یاددهی-یادگیری، انگیزه در یادگیری و تاثیر محیط های آموزشی بر یادگیری و رشد دانش آموزان می پردازد.

 

 

بازار کار روانشناسان شخصیت: روانشناسان شخصیت می توانند در حوزه های متنوعی از جمله مشاوره، مدیریت منابع انسانی، بازاریابی و تبلیغات و تحقیقات بازار فعالیت کنند. آن ها به تحلیل رفتار مصرف کنندگان، طراحی استراتژی های بازاریابی و ارزیابی نیازهای مشتریان می پردازند. 

 

بازار کار روانشناسان تربیتی: روانشناسان تربیتی معمولا در مدارس، مراکز آموزشی و نهادهای آموزش و پرورش مشغول به کار هستند. وظایف آن ها شامل بررسی مسائل آموزشی، ارزیابی عملکرد دانش آموزان و طراحی برنامه های آموزشی مؤثر می باشد. 

 

 

دروس روانشناسی شخصیت: رشته روانشناسی شخصیت شامل دروس متنوعی است که به شناخت و تحلیل شخصیت انسان کمک می کند. این دروس می توانند شامل روان شناسی شخصیت، روان سنجی، روان شناسی صنعتی و سازمانی و مشاوره شخصی باشند. دانشجویان در این رشته با ابزارهای ارزیابی شخصیت و روش های درمانی مرتبط آشنا می شوند.

 

دروس روانشناسی تربیتی: رشته روانشناسی تربیتی شامل دروسی است که بر فرایندهای یادگیری و آموزش تمرکز دارند. این دروس شامل روان شناسی یادگیری، روان شناسی تربیتی، روان شناسی رشد و اصول و فنون راهنمایی و مشاوره می باشند. دانشجویان در این رشته با نظریه های یادگیری، استراتژی های تدریس و روش های ارزیابی پیشرفت تحصیلی آشنا می شوند.

 

در مجموع، هر دو شاخه روانشناسی به شناخت و درک انسان می پردازند، اما زاویه دید و حوزه تمرکز آن ها متفاوت است. روانشناسی شخصیت بر ابعاد پایدار شخصیت تاکید دارد و به بررسی ویژگی های فردی می پردازد، در حالی که روانشناسی تربیتی بر فرایندهای یادگیری و آموزشی متمرکز است و به تحلیل روش های موثر در پرورش مهارت های شناختی و اجتماعی افراد می پردازد.

بیشتر بخوانید: بودجه بندی روانشناسی کنکور

 

کدام رشته روان شناسی برای مطب زدن بهتر است؟

روانشناسی به عنوان یک علم پیچیده و گسترده، دارای شاخه های متنوعی است که هر یک به جنبه های خاصی از رفتار و ذهن انسان می پردازند. یکی از سوالات مهم برای روانشناسان تازه کار یا افرادی که به دنبال تاسیس مطب خود هستند، این است که کدام رشته روان شناسی برای مطب زدن بهتر است؟ در این راستا، بررسی بازار کار و نیازهای جامعه می تواند به درک بهتری از این موضوع کمک کند. رشته های روانشناسی مناسب برای تاسیس مطب را می توان به شرح زیر نام برد:

 

 

روانشناسی بالینی یکی از بهترین گزینه ها برای تاسیس مطب است. این رشته بر درمان اختلالات روانی و روان درمانی متمرکز است و فارغ التحصیلان آن می توانند به عنوان درمانگر یا مشاور در مطب های خصوصی فعالیت کنند. نیاز به خدمات روانشناسی بالینی در جامعه به شدت احساس می شود و با افزایش آگاهی درباره اهمیت سلامت روان، تقاضا برای درمانگران بالینی نیز رو به افزایش است. جامعه به خدمات روانشناسی بالینی نیاز بسیاری دارد و بسیاری از افراد به دنبال مشاوره و درمان هستند. روانشناسان می توانند خدمات متنوعی از جمله مشاوره فردی، گروهی و خانواده ارائه دهند.

 

 

روانشناسی کودک و نوجوان نیز گزینه ای مناسب برای تاسیس مطب است. این رشته به بررسی مشکلات روانی و رفتاری کودکان و نوجوانان می پردازد و متخصصان این حوزه می توانند در مطب های خصوصی به ارائه خدمات مشاوره ای به خانواده ها و نوجوانان بپردازند. بسیاری از خانواده ها به دنبال مشاوره برای مسائل رفتاری و عاطفی فرزندان خود هستند و این یک مزیت برای روانشناسان شمرده می شود. همچنین تاسیس مطب در این حوزه می تواند به پیشگیری از مشکلات بزرگ تر در آینده کمک کند

 

در نهایت، بهترین رشته برای تاسیس مطب بستگی به علاقه و تخصص فرد داشته و محدودیتی ندارد، اما روانشناسی بالینی و روانشناسی کودک و نوجوان به دلیل تقاضای بالا و نیازهای موجود در جامعه، گزینه های بهتری برای راه اندازی مطب خصوصی به شمار می آیند. این رشته ها به افراد این امکان را می دهند که با ارائه خدمات مشاوره ای و درمانی به افراد و خانواده ها، به بهبود سلامت روان جامعه کمک کنند.

بیشتر بخوانید: منابع درس روانشناسی کنکور

کدام رشته روانشناسی برای اپلای بهتر است؟

روانشناسی به عنوان یکی از علوم اجتماعی، به بررسی رفتار و فرایندهای ذهنی انسان می پردازد. این علم به شناخت و توصیف رفتار و عملکرد شخصیت انسان و تاثیر آن بر روابط اجتماعی، بهداشت روانی و رشد فردی تمرکز دارد. در این میان، برخی از شاخه های روانشناسی در مقایسه با دیگر شاخه ها برای اپلای و مهاجرت مناسب تر هستند. در ادامه به پاسخ این سوال پرداخته شده است که کدام رشته های روانشناسی برای اپلای بهتر است؟

 

 

این شاخه که به بررسی و درمان اختلالات روانی می پردازد، در کشورهای مختلف به ویژه در حوزه سلامت روان، نیاز زیادی دارد. روانشناسان بالینی و مشاوران روانی می توانند در بیمارستان ها، مراکز مشاوره، آسایشگاه ها و سازمان های دولتی و خصوصی مشغول به کار شوند. این رشته در کشورهایی که جمعیت رو به افزایش دارند و توجه بیشتری به سلامت روان می کنند، از تقاضای بالایی برخوردار است.

 

 

این شاخه که به بررسی رفتار و عملکرد افراد در محیط های سازمانی و کاری می پردازد، در کشورهایی با بازار کار رقابتی و اقتصاد پویا، بسیار مورد تقاضاست. روانشناسان صنعتی و سازمانی می توانند در زمینه های مدیریت منابع انسانی، طراحی شغل، ارزیابی عملکرد کارکنان و بهبود بهره وری در سازمان ها فعالیت کنند. این رشته به ویژه برای مهاجرت به کشورهای توسعه یافته و صنعتی مناسب است.

 

 

این شاخه که به بررسی فرایندهای یادگیری و آموزش می پردازد، در کشورهایی که به توسعه نظام آموزشی خود توجه ویژه دارند، مورد نیاز است. روانشناسان تربیتی و مشاوران تحصیلی می توانند در مدارس، دانشگاه ها و مراکز آموزشی مشغول به کار شوند. این رشته برای مهاجرت به کشورهایی با جمعیت جوان و در حال توسعه می تواند گزینه مناسبی باشد.

 

در مجموع، شاخه های روانشناسی که به موضوعات کاربردی در حوزه های سلامت روان، منابع انسانی و آموزش می پردازند، به ویژه برای اپلای و مهاجرت مناسب تر هستند. این رشته ها در کشورهای مختلف با توجه به نیازهای خاص خود، تقاضای بالایی دارند. توصیه می کنیم داوطلبان برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص آخرین رتبه قبولی رشته روانشناسی مقاله زیر را نیز مطالعه نمایند.

در ادامه بخوانید: آخرین رتبه های قبولی رشته روانشناسی

کارشناسان سامانه مشاوره هیوا آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص تفاوت رشته های روانشناسی با یکدیگر را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی کنکور سراسری هیوا می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.

سوالات متداول

1- ✔️تفاوت رشته های روانشناسی بالینی و عمومی در چیست؟

✔️روانشناسی بالینی بر تشخیص، درمان و پیشگیری از اختلالات روانی تمرکز دارد، و روانشناسی عمومی به مطالعه و درک رفتار و فرایندهای ذهنی در افراد عادی و سالم می پردازد. توضیحات بیشتر در این مقاله ارائه شده است.

2- ✔️تفاوت رشته های روانشناسی صنعتی با اجتماعی در چیست؟

✔️روانشناسی صنعتی بر روی محیط کار و سازمان ها متمرکز است، اما روانشناسی اجتماعی بر روی تعاملات بین افراد و گروه ها تمرکز دارد. توضیخات بیشتر در این مقاله ارائه شده است.

3- ✔️تفاوت رشته های روانشناسی بالینی کودک و نوجوان با کودکان استثنایی در چیست؟

✔️روانشناسی بالینی کودک و نوجوان بر روی رشد و تحول طبیعی کودکان و نوجوانان، درمان اختلالات و روانشناسی کودکان استثنایی بر روی کودکان و نوجوانانی با نیازهای ویژه و معلولیت های مختلف متمرکز است. توضیحات بیشتر در مقاله ارائه شده است.