معرفی رشته اپیدمیولوژی

واژه اپیدمی به معنای فراگیر و قابل پخش است. در واقع رشته اپیدمیولوژی در دو مقطع ارشد و دکتری ارائه شده تا انواع بیماری های واگیردار بررسی و نحوه مقابله با آن شرح داده شود. اپیدمیولوژی در دانشگاه های علوم پزشکی کشور تدریس می شود و دارای فرصت های شغلی و بازارکار مناسبی برای فارغ التحصیلان می باشد.

برای مشاوره معرفی رشته اپیدمیولوژی

اپیدمیولوژی یکی از مباحث پایه در علم بهداشت عمومی است و ریشه آن از دو کلمه یونانی اپی (Epi) به معنای روی و یا بر، و همچین کلمه دموس (Demos) به معنای مردم و لوژی (Logy) به معنای مطالعه تشکیل شده است. معنای تحت الفظی آن مطالعه روی مردم است که می تواند در زمینه های مختلف از جمله بیماری های واگیردار باشد.

رشته اپیدمیولوژی در دانشگاه های علوم پزشکی کشور در دو مقطع ارشد و دکتری تدریس می شوند که هر یک دارای ظرفیت های پذیرش از 1 تا 5 نفر بر اساس نوع دانشگاه هستند. برای آشنایی بیشتر با رشته اپیدمیولوژی و نحوه قبولی در مقطع ارشد و دکتری آن در این مقاله قصد داریم به بررسی کامل رشته اپیدمیولوژی و دانشگاه های مورد پذیرش این رشته دانشگاهی بپردازیم.

معرفی رشته اپیدمیولوژی در مقطع کارشناسی ارشد

در علم پزشكی اپيدميولوژیست فردی است که توزيع و پخش بيماری های واگیر دار را در جامعه انسانی مطالعه می كند. این علم از بهترين و ضروری ترين ابزار تحقيق در پژوهش های پزشكی بشمار می آيد و نظر به ارتباط تنگاتنگ اين علم با تحقيقات پزشكی، الزاما محل اجرای اين برنامه آموزشی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی وزارت بهداشت قرار می گيرد.

داوطلبانی که از رشته های پزشکی مقطع لیسانس فارغ التحصیل شده اند می توانند با شرکت در کنکور ارشد وزارت بهداشت در رشته اپیدمیولوژی شرکت نمایند. معمولا زمان ثبت نام کنکور کارشناسی ارشد پزشکی در بهمن و اسفند هر سال بوده و پس از آن مراحل برگزاری و انتخاب رشته آن انجام می شود.

رشته اپیدمیولوژی کارشناسی ارشد در دانشگاه های مختلف علوم پزشکی کشور پذیرش دارد. پذیرش در مقطع ارشد اپیدمیولوژی در دوره های عادی و شهریه پرداز دانشگاه های تحت نطارت وزارت بهداشت امکان پذیر بوده که در جدول زیر به لیست دانشگاه هایی که در سال های اخیر اقدام به پذیرش دانشجو در این رشته کرده اند ارائه شده است.

لیست دانشگاه های مورد پذیرش ارشد اپیدمیولوژی در سال های اخیر
ارومیه	اصفهان	کرمان
ایران	ایلام	کرمانشاه
بقیه الله	تبریز	مشهد
تهران	رفسنجان	همدان
زاهدان	شاهرود	یزد
شهرکرد	شهید بهشتی	کردستان
شیراز

لازم به ذکر است که لیست دانشگاه ها و تعداد ظرفیت پذیرش در کارشناسی ارشد اپیدمیولوژی را باید از دفترچه انتخاب رشته ارشد وزارت بهداشت مطالعه کرد. در جدول زیر لیست ضرایب و دورس امتحانی رشته اپیدمیولوژی در مقطع کارشناسی ارشد ارائه شده است.

ضرایب و نام دروس امتحانی ارشد اپیدمیولوژی
نام درس	ضریب
مبانی اپیدمیولوژی	2.5
مقدمات آمار زیستی	2
اصطلاحات پزشکی	1.5
اپیدمیولوژی بیماری ها	2
بهداشت عمومی	2
زبان عمومی	3

همچنین داوطلبان مقطع ارشد علوم پزشکی می توانند برای آشنایی بیشتر با لیست رشته های این مقطع به مطالعه مقاله زیر بپردازند.

معرفی واحدهای درسی ارشد اپیدمیولوژی

رشته ارشد اپیدمیولوژی دارای 32 واحد درسی بوده که بسته به نظر دانشگاه، دانشجو در هر ترم می تواند بین 8 تا 10 واحد دروس اختیاری، اجباری، اصلی را انتخاب و در آن تحصیل نماید. معمولا انتخاب واحد دانشگاه های علوم پزشکی در ترم اول بر عهده خود دانشگاه بوده و پس از آن دانشجویان در ترم های بعدی بر اساس سقف انتخاب واحد دانشگاه، اجازه انتخاب واحد خواهند داشت.

در جدول زیر لیست واحدهای کارشناسی ارشد رشته اپیدمیولوژی ارائه شده است. داوطلبان در هنگام انتخاب واحد می بایست ابتدا به دروس پیش نیاز، اختیاری، تخصصی و اصلی دقت کرده و سپس انتخاب واحد خود را در سیستم دانشگاهی خود ثبت نمایند.

دروس مقطع دروس مقطع کارشناسی ارشد رشته اپیدمیولوژی
نام واحد	نوع درس	تعداد واحدعملی	تعداد واحد نظری	کارآموزی
سیستم های اطلاع رسانی پزشکی	جبرانی	0/5	0/5	-
اصول اپیدمیولوژی	اجباری	-	2	-
روشهای آمار زیستی 1	اجباری	-	2	-
اپیدمیولوژی بیماری های واگیر	اجباری	-	2	-
روش تحقیق	اجباری	1	1	-
اپیدمیولوژی ژنتیک	اختیاری	-	2	-
کلیات پزشکی	جبرانی	-	2	-
روشهای اپیدمیولوژی	اجباری	-	2	-
روشهای آمار زیستی 2	اجباری	-	2	-
اپیدمیولوژی بیماری‌های غیرواگیر	اجباری	-	2	-
روشهای آماری در اپیدمیولوژی	اجباری	-	2	-
جمعیت شناسی پزشکی	اختیاری	-	2	-
اپیدمیولوژی بالینی	اختیاری	-	2	-
تحلیل داده های بهداشتی با رایانه	اجباری	1	1	-
مقاله نویسی به زبان انگلیسی	جبرانی	-	2	-
سمینار	اجباری	-	2	-
پایان نامه	اجباری	6	-	-

دانشجویانی که در ترم آخر تحصیلی خود بوده و قصد ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر را داشته، اما هنوز یکی از درس های خود را پاس نکرده اند می توانند از معرفی به استاد استفاده نمایند. برای آشنایی با این فرآیند به مطالعه مقاله زیر بپردازید.

معرفی رشته اپیدمیولوژی در مقطع دکتری

برای تحصیل در رشته اپیدمیولوژی در مقطع دکتری ابتدا باید دفترچه ثبت نام دکتری وزارت بهداشت را دانلود کرد و سپس لیست رشته های مجاز به تحصیل در اپیدمیولوژی را مشاهده کرد. در صورتی که داوطلب دارای مدرک فارغ التحصیلی ارشد ذکر شده در این دفترچه بود، می تواند برای تحصیل اپیدمیولوژی دکتری اقدام کند.

لیست دانشگاه هایی که اقدام به پذیرش دانشجوی دکتری در رشته اپیدمیولوژی می کنند در زمان انتخاب رشته دکتری پزشکی توسط دفترچه شماره 2 این آزمون منتشر می شود. در جدول زیر نیز لیست دانشگاه هایی که در سال های اخیر اقدام به پذیرش دانشجو در رشته اپیدمیولوژی دکتری کرده اند ارائه شده است.

لیست دانشگاه های مورد پذیرش دکتری اپیدمیولوژی در سال های اخیر
اصفهان	ایران
تهران	شهید بهشتی
شیراز	کرمان
همدان	یزد

معمولا ظرفیت پذیرش دانشجو دکتری در هر رشته نهایت تا 5 نفر می رسد. اطلاعات کامل ظرفیت پذیرش رشته اپیدمیولوژی نیز در دفترچه انتخاب رشته دکتری وزارت بهداشت به طور کامل ارائه شده است. داوطلبان با اطلاع از آن ها می توانند به مطالعه منابع و دروس امتحانی این رشته بپردازند.

ضرایب و نام دروس امتحانی دکتری اپیدمیولوژی
دروس و ضرایب امتحانی کنکور دکتری اپیدمیولوژی	ضریب	تعداد سوال
اصول و روش های اپیدمیولوژی	5	80
روش های آمار زیستی	3	20
استعداد تحصیلی	1	30
زبان انگلیسی عمومی	3	40

همچنین داوطلبان دکتری وزارت بهداشت می توانند برای آشنایی با لیست رشته های این مقطع به مطالعه مقاله زیر بپردازند.

معرفی واحدهای درسی دکتری اپیدمیولوژی

رشته دکتری اپیدمیولوژی دارای حداکثر 50 واحد درسی می باشد که از این بین حدود 20 واحد درسی اختصاصی اجباری و 10 واحد دیگر اختصاصی اختیاری هستند. تعداد واحدهای باقی مانده نیز متعلق به رساله دکتری می باشد که دانشجو می بایست در مدت زمان معینی نوشته و از آن دفاع کند.

در جدول زیر تعداد واحدهای درسی ارائه شده در رشته اپیدمیولوژی اکثر دانشگاه های علوم پزشکی کشور را مشاهده می کنید. همانطور که از این جدول قابل دریافت است، پایان نامه دارای بیشترین واحد بوده و به عنوان یکی از مهم ترین بخش های تحصیلی دانشجو به کار می رود.

برنامه ترمی دانشجویان دکتری (PhD) اپيدميولوژی
نام درس	پیش نیاز	تعداد واحد
نیمسال اول
اپيدميولوژی 2: استنتاج علمی در اپيدميولوژی	-	2
آمار 2: آمار در اپيدميولوژی و تحلیل گسسته	-	2
اپيدميولوژی 4: مطالعات مورد ـ شاهدی	-	2
اپیدمیولوژی سرطان	-	2
جمع	8
نیمسال دوم
آمار 3: تحلیل بقاء و تحلیل داده طولی	-	2
اپیدمیولوژی 5: مطالعات کوهورت	-	1
اپیدمیولوژی 7: مطالعات اکولوژیک و پیمایشی	-	1
اپيدميولوژي 3: كارآزماييها	-	2
اپیدمیولوژی محیط و شغلی	-	2
جمع	8
نیمسال سوم
اپيدميولوژی 6: مطالعات ثانويه	-	2
بررسی طغیانها	-	1
کارورزی	-	1
مدیریت و اداره تحقیق	-	2
اپیدمیولوژی اچ ای وی / ایدز	-	2
جمع	8
نیمسال چهارم
پایان نامه	-	18

پس از اتمام تحصیل در رشته های پزشکی، دانشجویان می توانند جهت شرکت در طرح خدمت پزشکی به سایت رشد وزارت بهداشت مراجعه کرده و از طریق مطالعه مقاله زیر به ثبت نام در آن بپردازند.

بازار کار رشته اپیدمیولوژی

فردی که فارغ التحصیل رشته اپیدمیولوژی است ابتدا باید به جمع آوری اطلاعات و شرح حال انواع بیماری ها پرداخته و سپس در صورت لزوم بین بیماران پرسشنامه پخش کند. پس از تحلیل و تفسیر داده ها، شاخص وضعیت بیماری را در جامعه مشخص کرده و درصد مرگ و میر ناشی از آن را مشخص می کند.

بازار کار اپیدمیولوژی چه در نهاد های دولتی و چه در ارگان های خصوصی به صورت خوب تلقی شده و افراد با شرکت در آزمون های استخدامی از جمله آزمون استخدامی وزارت بهداشت امکان شاغل شدن در رشته های مرتبط با اپیدمیولوژی را خواهند داشت.

به طور کلی هدف از تحصیل در رشته اپیدمیولوژی، تربیت اشخاصی است که بتوانند مشاوره مستقیم برای سیستم های بهداشتی نظیر بیمارستان ها و مراکز پژوهشی و ... داشته باشند و در آخر بتوانند با تحلیل داده های بهداشتی به کارشناسان بخش سلامت در تصمیم های اجرایی کمک کنند.

کارشناسان سامانه مشاوره هیوا آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص رشته اپیدمیولوژی را ارائه و داوطلبان این رشته را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا ارائه نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی هیوا می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.