مدارس عام المنفعه و خیریه

معرفی مدارس عام‌ المنفعه و خیریه

موسسات آموزشی در سراسر دنیا انواع مختلفی دارند که هر یک بنا بر هدف خاصی ایجاد می شوند و ویژگی های خاص خود را دارند که یکی از آن ها مدارس خیریه است. در معرفی مدارس عام‌ المنفعه و خیریه باید گفت این مدارس در کشور ما جزو موسسات غیر تجاری و غیر انتفاعی محسوب می شوند که هدف از ایجاد آن جذب و تقسیم سود بین اعضای سازنده آن ها نیست و با اهداف فرهنگی، علمی و آموزشی تاسیس می شوند.

 

براساس واژه نامه تخصصی آموزش و پرورش، مدارسی که کلیه هزینه‌ های مربوط به احداث و تجهیز آن، توسط خیر یا خیرین تأمین شده باشد و این افراد به نوعی تمایل به مشارکت در اداره امور مدرسه و استمرار حمایت مالی را داشته باشند، مدارس خیرساز نامیده می شوند.

 

مدارس عام‌ المنفعه و خیریه به پیشنهاد کتبی خیر و تصویب شورای آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه همانند مدارس هیئت امنایی زیر نظر هیأت امنا اداره می ‌شود. خیرینی که با تأمین حداقل معادل نیمی از هزینه ‌های مدرسه دولتی موجود، تمایل به مشارکت در بازسازی، توسعه، تجهیز و اداره مدرسه را دارند، نیز مشمول این تعریف می‌شوند.

 

بنابراین در پاسخ به این پرسش که مدارس عام‌ المنفعه و خیریه چیست می توان گفت این مدارس، مدارسی غیر دولتی هستند که توسط اشخاص حقیقی یا مؤسسات خیریه تأسیس و راه‌ اندازی شده و برخلاف سایر مدارس غیر انتفاعی دیگر، در این مدارس هزینه هایی مانند شهریه مدارس غیرانتفاعی از دانش ‌آموزان دریافت نمی‌ شود.

 

درباره مدارس عام المنفعه نیز باید گفت این مدارس جزو مدرسه های غیر دولتی هستند که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی، مؤسسات، نهادها و شرکت ‌ها تأسیس و اداره می ‌شوند و مؤسسان و اعضای هیأت امنای این مدارس، طبق اساسنامه ثبت شده در هیچ یک از اموال، دارایی ‌ها و درآمد های مدرسه ذی ‌نفع نیستند.

 

بررسی شرایط تاسیس و نظارت بر ساخت مدارس خیریه و عام المنفعه به عهده سازمان نوسازی مدارس کشور است که در سطح استان های مختلف از طریق ادارات کل نوسازی مدارس استان ها مدیریت و نظارت لازم صورت می پذیرد. سازمان نوسازی مدارس، دستگاه تخصصی ساخت فضاهای آموزشی در کشور محسوب می شود و از طریق سیستم نظارتی مدون بر روند ساخت مدارس مطابق آخرین استانداردهای ساخت و ساز نظارت می نماید.

 

به علاوه جامعه خیرین مدرسه ساز کشور نیز در سطح هر یک از استان های کشور به تاسیس مدارس خیریه و عام المنفعه نظارت خواهد داشت تا این مدارس مطابق با رویه های استاندارد ساخت موسسات آموزشی و نیات خیرین مدرسه ساز ایجاد شوند. در واقع حمایت از فعالیت های خیرخواهانه برای تاسیس مدرسه های خیریه و نظارت بر پیشبرد امور مربوط به آن از طریق نهادهای مذکور انجام می پذیرد.

 

بیشتر بخوانید: ثبت نام آزمون مدارس نمونه دولتی

ویژگی های مدارس عام‌ المنفعه و خیریه

پس از آشنایی با این که مدارس عام المنفعه و خیریه چیست لازم است توضیحاتی درباره ویژگی های این نوع مدارس نیز مطرح شود. از آنجا که مدارس عام المنفعه و خیریه با اهدافی از جمله کمک به تحصیل دانش آموزان در مناطق محروم، کم درآمد و... ایجاد می شوند، ویژگی های خاصی را نیز دارا هستند. از جمله این ویژگی ها می توان به چگونگی ثبت این نوع از موسسات آموزشی اشاره کرد به این معنا که باید موسسه رسما تحت یکی از عناوین خیریه و عام المنفعه به ثبت رسیده باشد و غیرانتفاعی بودن موسسه آموزشی نیز تصریح شده باشد.

 

به علاوه در اساسنامه موسسات خیریه و عام المنفعه و مدارسی که به این ترتیب ایجاد می شوند، باید این موضوع که موسسان و وابستگان طبقات اول و دوم آنان و همچنین هیات امناء و مدیران موسسه حق معامله با موسسه را ندارند، تصریح شده باشد. بنابراین ویژگی نخست این گونه مدارس، عدم وجود نفع مادی برای بانیان ساخت مدرسه است.

 

همچنین سایت مهر مدرسه dres.ir یکی از سایت های زیر مجموعه وزارت آموزش و پرورش است که با هدف جذب کمک های مردمی و خیرین مدرسه ساز جهت بازسازی، نوسازی و تجهیز مدارس کشور راه اندازی شده است و خیرین می توانند برای کمک به مدرسه سازی از طریق این سایت اقدامات لازم را انجام دهند.

 

از دیگر ویژگی های مدارس عام المنفعه و خیریه این است که این مدارس تحت قراردادهایی فی ما بین جامعه خیرین مدرسه ساز کشور به صورت انفرادی و یا از طریق بنیادهای خیریه، وزارت آموزش و پرورش و سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور تاسیس می شوند و هر یک از موارد مذکور به نحوی بر ایجاد این مدارس و شرایط تاسیس آن نظارت دارند.

 

بنابر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، از آنجا که ایجاد ساز و کار مناسب برای حفظ و ارتقای مستمر سطح مشارکت واقفین و خیرین مدرسه ساز مورد تاکید است، از جمله ویژگی های این مدارس می توان به این موضوع اشاره کرد که نامگذاری مدارس به نام خیرین مدرسه ساز صورت می گیرد و مشارکت آنان در مدیریت این نوع مدارس نیز قابل توجه است. به علاوه لزوم حضور خیر یا نماینده خیر در شورای مدرسه از دیگر ویژگی های این نوع مدارس است.

 

حتما بخوانید: مزایا و معایب مدارس نمونه دولتی

شرایط تاسیس مدارس عام‌ المنفعه و خیریه

از آنجا که مدارس خیریه و عام المنفعه جزو موسسات غیر تجاری و غیر انتفاعی محسوب می شوند که هدف از ایجاد آن کسب سود مادی نیست، ثبت این موسسات آموزشی که در جهت آموزش به افراد کمتر از 18 سال است، با کسب مجوز از وزارت آموزش و پروش و از طریق ادارات آن در استان های کشور امکان پذیر است.

 

آن دسته از افرادی که قصد تاسیس مدرسه خیریه و یا عام المنفعه را دارند می توانند پس از ثبت نام در سایت پنجره واحد خدمات الکترونیک آموزش و پرورش my.medu.ir و یا پس از اعلام نیاز آموزش و پرورش در منطقه مدنظر و تایید شدن نقشه های مدرسه از سوی اداره نوسازی مدارس، روی زمینی که خود خریداری نموده اند، اقدام به ساخت و ساز مدرسه نمایند. این در حالی است که در بعضی موارد زمین مدرسه از سوی آموزش و پرورش داده می شود و خیرین مدرسه ساز تنها هزینه ساخت مدرسه را متقبل می شوند.

 

بنابراین درباره شرایط تاسیس مدارس عام‌ المنفعه و خیریه می توان گفت آن دسته از خیرینی که تمکن مالی برای ساخت مدرسه را دارند، لازم است آمادگی خود را برای این کار به صورت کتبی به اطلاع اداره آموزش و پروش منطقه مورد نظر خود برسانند. پس از تایید آموزش و پرورش و اداره نوسازی مدارس، قراردادی بین خیر مدرسه ساز و ارگان های مربوطه منعقد می شود تا فرآیند ساخت مدرسه آغاز گردد.

 

از دیگر شرایط تاسیس مدارس خیریه و عام المنفعه می توان به این موضوع اشاره کرد که عملیات اجرایی ساخت مدرسه و نظارت بر آن با اداره نوسازی مدارس خواهد بود و چنانچه خیر مدرسه ساز بخواهد در ساخت و ساز مدرسه نیز به طور مستقیم دخیل باشد، می تواند پیمانکار مدنظر خود را به اداره نوسازی مدارس معرفی کند و در صورت تایید شدن وی، عملیات عمرانی ساخت مدرسه با مدیریت خیر و نظارت اداره نوسازی انجام خواهد گرفت.

 

به علاوه در صورتی که خیر مدرسه ساز پیمانکاری برای پیشبرد فرآیند ساخت مدرسه معرفی نکند و یا نیروی معرفی شده، مورد تایید اداره نوسازی مدارس قرار نگیرد، انتخاب پیمانکار با این اداره خواهد بود. هزینه های ساخت مدرسه نیز یا به طور کلی به عهده خیر مدرسه ساز خواهد بود و اداره نوسازی مدارس تنها نقش ناظر را خواهد داشت و یا روش های دیگری برای تامین هزینه ها در نظر گرفته خواهد شد.

 

خیرین مدرسه ساز می توانند مبلغی برای ساخت مدرسه تعهد کنند و اداره امور نوسازی مدارس با مدیریت مبالغ دریافت شده اقدام به ساخت مدارس خیریه و عام المنفعه نماید که در این حالت معمولا تعدادی از خیرین در قالب یک بنیاد خیریه، مسئول پرداخت هزینه های مربوط به ساخت مدرسه خواهند بود.

 

از آن جا که از مهم ترین شرایط تاسیس مدارس عام المنفعه و خیریه امکان تامین هزینه های مورد نیاز برای ساخت مدرسه است، باید گفت خیر مدرسه ساز می تواند این هزینه را به صورت یک جا و مستقیم برای تاسیس مدرسه پرداخت نمایند و یا مبلغ مورد نیاز طبق قراردادی به صورت مرحله ای واریز شود و یا این هزینه توسط جمعی از خیرین مدرسه ساز یا از طریق بنیادهای خیریه تامین گردد.

 

بیشتر بخوانید: سامانه مالی مدارس کشور

مدارک لازم برای تاسیس مدارس عام‌ المنفعه و خیریه

بعد از اطلاع از این موضوع که مدارس عام‌ المنفعه و خیریه چیست و شرایط تاسیس آن به چه صورت است، برای ایجاد مدارس عام المنفعه و خیریه لازم است خیرین مدرسه ساز مدارکی را به اداره آموزش و پرورش و اداره نوسازی مدارس ارائه نمایند. از جمله این مدارک می توان به مدارک هویتی خیر، شامل شناسنامه و کارت ملی و کپی این مدارک اشاره کرد. همچنین مدارک مربوط به دریافت مجوز نیز لازم است به ارگان های مرتبط با ساخت مدرسه ارائه شود.

 

از دیگر مدارک لازم برای تاسیس مدارس عام‌ المنفعه و خیریه، مدارک ثابت کننده تمکن مالی خیر مدرسه ساز است تا براساس قراردادی که برای تامین هزینه های ساخت مدرسه فی ما بین خیر و اداره نوسازی مدارس منعقد می شود، مبالغ لازم برای پیشبرد عملیات اجرایی مدرسه پرداخت شود.

 

همانطور که در ابتدا ذکر شد، مدارس خیریه غیرانتفاعی هستند، اما از دانش آموزان هزینه ای دریافت نمی شود و تامین تمامی هزینه ها بر عهده خیرین می باشد و با توجه به متفاوت بودن این مدارس با غیر دولتی که شهریه دریافت می کنند، روند و مدارک ثبت درخواست مجوز تاسیس مدرسه غیر دولتی با مدارس خیریه کاملا متفاوت است.

 

سایر مدارک لازم برای تاسیس مدارس خیریه از جمله مدارک تحصیلی نیز در صورت نیاز از سوی اداره آموزش و پرورش یا اداره نوسازی مدارس از خیر مدرسه ساز درخواست می شود. مدارک هویتی و تخصصی پیمانکارانی که از سوی خیرین مدرسه ساز معرفی می شوند نیز باید به اداره نوسازی مدارس ارائه شود تا صلاحیت آنان مورد بررسی قرار گیرد.

 

بیشتر بخوانید: سایت مشارکت ها مدارس غیردولتی

 

قوانین فضای مدارس عام‌ المنفعه و خیریه

فضای مدارسی که به صورت خیریه یا عام المنفعه ساخته می شوند باید استانداردهای مربوط به شرایط تاسیس فضاهای آموزشی را دارا باشند. به همین دلیل با وجود این که تامین هزینه های ساخت مدرسه به عهده خیرین خواهد بود، اما تهیه نقشه ‌های اجرایی مربوط به ساخت مدرسه شامل نقشه ‌های معماری، تاسیسات برقی و مکانیکی و... از وظایف اداره نوسازی مدارس هر استان است.

 

در واقع نظارت اداره نوسازی مدارس بر ساخت مدرسه های خیریه و عام المنفعه برقرار است و این مدارس طبق اصول مربوط به ساخت فضاهای آموزشی تاسیس می شوند. از جمله قوانین فضای مدارس عام‌ المنفعه و خیریه، رعایت حداکثر تعداد طبقات مورد استفاده در دوره های ابتدایی سه طبقه و در دوره متوسطه اول و دوم چهار طبقه با احتساب طبقه همکف است و مدیران این مدارس موظف هستند پس از راه اندازی این مدارس، تمامی فرآیند های آموزشی و هیئت امنایی مدارس خیریه را در سامانه نظارت آموزش و پرورش nezarat.medu.ir ثبت نمایند.

 

رعایت اصول ایمنی نیز از جمله مواردی است که به عهده موسس مدرسه است که می توان به ایجاد حفاظ برای راه پله ها، تأمین وسایل اطفاء حریق، کپسول آتش نشانی، تأمین حفاظ برای پنجره ها، نورگیرهای سقفی و... در این باره اشاره کرد. امکانات بهداشتی نیز باید در مدرسه فراهم شود به طوری که به ازای هر ۳۰ نفر دانش آموز لازم است یک سرویس بهداشتی و یک شیر آبخوری پیش بینی شود.

 

حتما بخوانید: ظرفیت پذیرش مدارس نمونه دولتی

 

معافیت مالیاتی مدارس عام‌ المنفعه و خیریه

درخصوص معافیت مالیاتی مدارس عام‌ المنفعه و خیریه باید گفت از آنجا که خیرین مدرسه ساز با تامین هزینه های مربوط به تاسیس مدارس، کمک حال دولت در این زمینه محسوب می شوند، از پرداخت هزینه‌ های صدور پروانه ساخت و ساز معاف هستند. هم چنین خیرین مدرسه ساز که در ساخت یا تجهیز مدارس مشارکت داشته باشند، متناسب با میزان مشارکتی که دارند از پرداخت مالیات معاف خواهند شد.

 

به این ترتیب که بنابر ماده 172 قانون مالیات های مستقیم، صد در صد وجوهی که به صورت بلاعوض به حساب های تعیین شده از طرف دولت به منظور بازسازی مدارس یا کمک یا نظایر آن پرداخت می شود و همچنین وجوه پرداختی یا کمک های غیرنقدی بلاعوض اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی که جهت تعمیر، تجهیز، احداث و یا تکمیل مدارس واریز می شود، طبق ضوابطی که توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین می شود، از درآمد مشمول مالیات خیر مدرسه ساز کسر خواهد شد.

 

البته خیرین باید توجه داشته باشند برای اجرایی شدن این معافیت مالیاتی، باید هزینه ساخت یا تجهیز فضاهای آموزشی را مطابق با شرایط تاسیس این مدارس به عهده گرفته باشند و این مورد از سوی ذی حساب اداره کل آموزش و پرورش و یا اداره کل نوسازی مدارس استان مربوطه تایید شده باشد و پس از آن نیز این هزینه کرد به تایید سازمان امور مالیاتی رسیده باشد.

 

حتما بخوانید: سایت همگام

 

نحوه جذب دانش آموز در مدارس عام‌ المنفعه و خیریه

مدارس خیریه و عام المنفعه علاوه بر مناطق کم برخوردار و محروم، در سایر نقاط نیز با در نظر گرفتن شرایط تاسیس، قابل احداث هستند و بنابراین می توان گفت در این مدارس دانش آموزان از تمامی اقشار جامعه امکان تحصیل دارند و هر مدرسه خیریه بنابر آیین نامه های مربوط به ثبت نام مدارس ابتدایی و دبیرستان می تواند با توجه به ظرفیت مدرسه، اقدام به ثبت نام دانش آموزان نماید.

 

با این حال ممکن است نحوه جذب دانش آموز در مدارس عام‌ المنفعه و خیریه در برخی موارد تابع شرایط و مقررات خاصی باشد. به طور مثال در بعضی مدرسه های خیریه تنها دانش آموزان اتباع و یا دانش آموزانی که از لحاظ مالی در محرومیت هستند، اجازه ثبت نام داشته باشند که این موضوع از طریق آشنایی با ضوابط مدارس خیریه مدنظر افراد قابل بررسی است.

 

کارشناسان سامانه مشاوره هیوا آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص جزئیات مدارس عام‌ المنفعه و خیریه​ را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی هیوا می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.

در ادامه بخوانید: سامانه پادا

سوالات متداول

1- ✔️ مدارس عام‌ المنفعه و خیریه چه مدارسی هستند؟

✔️ این مدارس با تامین مالی خیرین مدرسه ساز ساخته می شود و از جمله موسسات آموزشی غیر انتفاعی و غیرتجاری محسوب می شوند که در این مقاله درباره این نوع مدارس توضیحات لازم ارائه شده است.

2- ✔️ شرایط تاسیس مدارس عام‌ المنفعه و خیریه چیست؟

✔️ برای تاسیس این نوع مدارس نیاز به اخذ مجوز از اداره آموزش و پرورش و اداره نوسازی مدارس است که در این مقاله درباره آن توضیحاتی مطرح شده است.

3- ✔️ معافیت مالیاتی مدارس عام‌ المنفعه و خیریه به چه صورت است؟

✔️ خیرین مدرسه ساز از پرداخت مالیات مربوط به صدور پروانه ساخت و ساز معاف هستند که به سایر معافیت های مالیاتی ساخت مدارس عام المنفعه و خیریه در این مقاله پرداخته شده است.