شناسنامه سلامت دانش آموزان

شناسنامه سلامت دانش آموزان چیست؟

امروزه تغییر الگوی زندگی، تغذيه ناسالم، تحرک ناکافی، آلودگی هوا و عواملی از این دست، احتمال ابتلای کودکان و نوجوانان به بیماری هایی مثل چاقی، ديابت، بيماری های قلبی، فشارخون و غیره را افزایش داده است. اگر این بیماری ها در زمان درست و در دوره کودکی یا نوجوانی شناسایی شوند، به راحتی قابل درمان یا کنترل هستند. بنابراین سلامت وضعیت جسمی و روحی کودکان و نوجوانان باید مورد پایش و ارزیابی قرار گیرد.

 

دانش آموزان نسل آینده ساز کشور هستند و به همین دلیل سلامت جسمی و روحی آن ها، سلامت آینده جامعه را تضمین می کند. آموزش و پرورش به عنوان سازمان مسئول تعلیم و پرورش دانش آموزان و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، با همکاری یکدیگر مسئولیت این امر را بر عهده دارند و باید سلامت دانش آموزان را از بدو ورود به مدرسه ارزیابی کنند. شناسنامه سلامت دانش آموزان چند سالی است به همین منظور شکل گرفته است.

 

ساز و کار پایش و نحوه دریافت شناسنامه سلامت دانش آموزان توسط آموزش و پرورش از بدو ورود آن ها به مدرسه آغاز می شود. مرحله اول سنجش سلامت نوآموزان ارزيابی های مقدماتی در پایگاه های اعلام شده از سوی آموزش و پرورش است که والدین می توانند از طریق سامانه سنجش دانش آموزان بدو ورود اقدام به ثبت نام و انجام آزمون های مربوطه نمایند.

 

اقدامات و نتایج مربوط به سنجش سلامت دانش آموزان 6 تا 18 ساله در فرم های مخصوصی که با نام شناسنامه سلامت دانش آموزان نام دارد، ثبت می شود. این فرم ها در طی مراحل تحصیل دانش آموز از دوره ابتدایی تا پایان دوره متوسطه با بررسی سلامت دانش آموز، توسط مسئول مربوطه پر می شوند.

 

مشخصات فردی و خانوادگی، سوابق بهداشتی دانش آموز، نمودارهای استاندارد قد به سن و نمایه توده بدنی، جداول ثبت نتایج پایش رشد در دوره ها و پایه های تحصیلی، جدول معاینات پزشک عمومی و متخصص در پایه های مختلف، جدول نتایج ارزیابی دندانپزشکی و سلامت دهان و دندان از جمله بخش های مختلف شناسنامه سلامت دانش آموزان هستند.

 

داشتن شناسنامه سلامت و انجام ارزیابی های اولیه برای ثبت نام کلاس اول ابتدایی الزامی است. بر اساس دستورالعمل های اجرای طرح سنجش، اطلاعات مندرج در شناسنامه سلامت باید در محل پایگاه سنجش و مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت توسط عوامل ذیربط مورد پیگیری و بررسی قرار گیرد.

 

حتما بخوانید: آموزش های لازم برای پیش دبستانی

نحوه دریافت شناسنامه سلامت دانش آموزان

همانطور که گفته شد آموزش و پرورش و وزات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزار کنندگان طرح شناسنامه سلامت دانش آموزان هستند، اما پیگیری و دریافت شناسنامه سلامت به عهده والدین دانش آموزان کلاس اولی است. هر ساله در زمان بندی مشخصی پایگاه های سنجش و یا مراکز بهداشتی اقدام به ثبت نام طرح سنجش سلامت دانش آموزان به منظور ارزیابی و سنجش اولیه سلامت دانش آموزان نو ورود پیش دبستانی و پایه اولی می نمایند.

 

برای آشنایی با نحوه دریافت شناسنامه سلامت دانش آموز، در مرحله اول والدین او باید به مدرسه مورد نظر جهت ثبت نام دانش آموز مراجعه کنند. پس از بررسی مدارک شناسایی دانش آموز و والدین، شناسنامه سلامت به آن ها تحویل داده می شود تا فرم اطلاعات شناسایی آن را تکمیل کنند. والدین دانش آموز باید با در دست داشتن مدارک لازم به پایگاه های سنجش و یا مراکز بهداشتی اعلام شده از طرف مدرسه مراجعه کرده و پس از تحویل مدارک، اقدام به پرداخت هزینه ثبت نام سنجش سلامت نوآموزان نمایند تا مراحل بعدی پایش سلامت صورت گیرد.

 

 

اصل و کپی شناسنامه دانش آموز و والدین

اصل و کپی کارت ملی والدین دانش آموز

کارت واکسیناسیون

یک قطعه عکس ۳ * ۴ نوآموز

مبلغ مورد نیاز جهت ثبت نام

 

پس از بررسی های اولیه دانش آموز به پزشک مرکز ارجاع داده می شود تا از نظر وضعیت بینایی، شنوایی، اختلال گفتاری، اوتیسم و آمادگی تحصیلی نیز مورد سنجش قرار گیرد. در این مراحل نتایج سنجش توسط مسئولان ذیربط در فرم های مخصوص شناسنامه سلامت وارد می شود. پس از اتمام مراحل سنجش، والدین باید شناسنامه سلامت دانش آموز را به مدرسه مورد نظر برای تحصیل دانش آموز ارائه دهند تا روند ثبت نام انجام شود.

 

حتما بخوانید: ثبت نام مدارس ابتدایی و دبیرستان

مراحل اجرای ارزیابی سلامت دانش آموزان

همانطور که گفته شد مراحل ارزیابی سلامت دانش آموزان شامل دو بخش است که بخش اول مربوط به ارزیابی هایی است که در پایگاه های سنجش و یا مراکز بهداشت معرفی شده از طرف مدرسه صورت می گیرد. این معاینات شامل بررسی های اولیه نظیر بررسی قد، وزن، واکسیناسیون و اقدامات اولیه سنجش سلامت دانش آموز است.

 

پس از این دانش آموز از طرف پایگاه سنجش به پزشک مرتبط ارجاع داده می شود تا معاینات تخصصی تر انجام شود. در این مرحله دانش آموز از نظر وضعیت بینایی، شنوایی، قدرت تکلم، سلامت پوست و مو، سلامت دهان و دندان، سابقه بیماری های جسمی و مشکلات روحی بررسی می شود و با پرسش سوالات سنجش سلامت از کودک مشکلات اوتیسم و آمادگی تحصیلی وی مورد معاینه دقیق و تخصصی قرار می گیرد.

 

در صورتی که سلامت دانش آموز پس از بررسی های فوق محرز شد، شناسنامه سلامت برای انجام ثبت نام در مدرسه به والدین او تحویل داده خواهد شد، اما اگر پزشک یا ارزیابی سلامت در هر یک از مراحل ذکر شده، تشخیص بدهد که دانش آموز به معاینات دقیق تر و بیشتری نیاز دارد او را به مراکز تخصصی معرفی می کنند تا با بررسی های تخصصی تر وضعیت سلامتی او مشخص شود.

 

حتما بخوانید: طرح پاک پایش آمادگی کودکان

فرم شناسنامه سلامت دانش آموزان

همانطور که گفته شده شناسنامه سلامت دانش آموزان شامل اطلاعات مختلفی است. این اطلاعات که شامل اطلاعات هویتی دانش آموز و خانواده او و همچنین نتایج معاینات دوره ای دانش آموز هستند در فرم های مربوط شناسنامه سلامت وارد می شوند. تکمیل این فرم ها توسط مسئولین ذی ربط انجام می شود.

 

 

رضایت نامه ولی یا سرپرست قانونی دانش آموز: این فرم باید پیش از شروع روند انجام معاینات تکمیل شود. ولی یا سرپرست دانش آموز موظف است قبل از تکمیل رضایت نامه، متن موجود را مطالعه کند و در صورت رضایت، این موضوع را با امضا کردن آن اعلام کند.

 

اطلاعات هویتی و شناسایی دانش آموز: مشخصات فردی مطابق شناسنامه، مشخصات خانواده، بررسی سوابق بهداشتی دانش آموز، مشخصات مرکز بهداشتی درمانی که مدرسه یا خانواده تحت پوشش آن قرار دارند و آدرس دقیق و شماره تلفن محل سکونت دانش آموز در این فرم ثبت می شوند. تکمیل این بخش بر عهده مسئول ثبت نام مدرسه است.

 

تاییدیه و گواهی پایگاه سنجش، مرکز بهداشتی درمانی و یا خانه بهداشت که همان فرم سنجش کلاس اول ابتدایی می باشد.

 

خلاصه وضعیت سلامت و عوامل موثر بر سلامت دانش آموز: این فرم مربوط به خلاصه وضعیت سلامت و عوامل موثر بر سلامت دانش آموز و جدول مراقبت ویژه است و در طول دوران تحصیل دانش آموز تکمیل می شود. در پایه های اول ابتدایی، اول راهنمایی و اول متوسطه پس از تکمیل پرونده سلامت دانش آموز در هر مقطع، اطلاعات مربوطه در فرم های این قسمت وارد می شود. عوامل اجتماعی، شیوه زندگی، سلامت، ناخوشی والدین، دانش آموز و اقدامات انجام شده بر اساس مشکلات موجود در این بخش ثبت می شود.

 

لازم به ذکر است تکمیل این جداول بر عهده مراقبان مدارس، کاردانان مراکز بهداشتی درمانی و بهورز ها بوده و باید از سوی مراجع ذیربط مدرسه پیگیری شود. این افراد باید پس از تکمیل جداول در هر پایه تحصیلی، نام و نام خانوادگی خود را یادداشت کرده و با مهر و امضاء اطلاعات ثبت شده را تایید کنند.

 

سوابق بهداشتی دانش آموز: در این فرم وضعیت ایمن سازی دانش آموز تا دوران پیش از مدرسه توسط کارکنان بهداشتی و بهورز در مرکز بهداشتی درمانی یا خانه بهداشت ثبت خواهد شد. کارت واکسیناسیون دانش آموز مرجع لازم برای تکمیل این فرم است. واکسن هایی که کودکان باید تا پیش از ورود به مدرسه دریافت کنند شامل موارد زیر است:

 

واکسن ب.ث.ژ 1 نوبت

واکسن پولیو 6 نوبت

واکسن سه گانه و یا توام خردسال 5 نوبت

واکسن هپاتیت 3 نوبت

واکسن ام ام ار 2 نوبت

 

نمودار های رشد و جداول ثبت نتایج پایش رشد: این جداول شامل اطلاعات مربوط به رشد جسمی دانش آموز از نظر قد و وزن است. این اطلاعات در دو جدول نمودار استاندارد قد به سن و نمودار استاندارد نمایه توده بدنی (BMI) است.

 

ارزیابی مقدماتی: در پایه های اول ابتدایی و اول متوسطه سلامت دانش آموز از نظر برخی اختلالات و بیماری ها بررسی می شود و نتایج مربوط به این معاینات در فرم های مشخصی وارد می شوند.

 

ارزیابی وضعیت پزشکی: سابقه بیماری دانش آموز، عادت در خانواده و جدول مراقبت ویژه در فرم های این بخش و توسط پزشک عمومی وارد می شود.

 

معاینات پزشکی: دانش آموز از نظر وضعیت عمومی (قد به سن، نمایه توده بدنی، زردی اسکلرا، بررسی مخاط)، چشم، گوش، غدد، ریه، قلب و عروق، جلدی، ستون فقرات، قفسه سینه و اندام ها، اختلال روانپزشکی، شکم، ادراری تناسلی، روند بلوغ (در پایه اول ابتدایی در دختران و در پایه اول متوسطه در دختران و پسران)، اختلال ژنتیک و مادرزادی، فشار خون و رفتارهای پر خطر (در پایه اول راهنمایی و اول متوسطه) در دوره های مشخص توسط پزشک معاینه می شود و فرم های مربوطه با نتایج حاصل از معاینات تکمیل می گردد.

 

نتایج معاینات پزشک متخصص و فوق تخصص: پس از ارزیابی و معاینات اولیه ممکن است تشخیص داده شود که ارجاع دانش آموز به پزشک متخصص ضروری است. در این صورت نتایج معاینه تخصصی توسط پزشک متخصص در فرم های مربوطه وارد می شود.

 

ارزیابی دندانپزشکی و شرح خدمات دندانپزشکی و سلامت دهان و دندان دانش آموزان: فرم های سلامت دهان و دندان دانش آموز توسط مراقبین سلامت و طبق دستورالعمل خاصی پر می شوند.

 

آزمون های تربیت بدنی: ساختار قامتی و آمادگی جسمانی، ارزیابی ترکیب بدنی، ارزیابی آمادگی جسمانی دانش آموز ضمن سال تحصیلی و توسط ارزیاب تربیت بدنی در این فرم ها ثبت می شود.

 

فرم پیگیری ارجاعات و توصیه ها: مراقب سلامت یا کارکنان بهداشتی مسئول تکمیل این بخش هستند. دوره و پایه تحصیلی، تاریخ معاینه پزشکی، نوع اختلال یا بیماری تشخیص داده شده، اقدامات مورد نیاز، تاریخ پیگیری، نتیجه ارجاع و... اطلاعاتی هستند که در این فرم ها ثبت می شوند.

 

فرم اختلالات یا بیماری های تشخیص داده شده توسط پزشک در طول سال تحصیلی نوشته می شود. همچنین دانش آموزان و والدین آن ها می توانند برای آشنایی با سامانه تشخیص سلامت دانش آموز به مطالعه مقاله زیر بپردزاند. در این مقاله کلیه قسمت های این سامانه به تفصیل بیان گردیده است.

 

حتما بخوانید: سامانه تشخیص سلامت دانش آموزان

مزایای داشتن شناسنامه سلامت دانش آموزان

سلامت آینده جامعه در گرو سلامت دانش آموزان است و از این رو بررسی و ارزیابی سلامت آن ها امری مهم و حیاتی است. از طرفی همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و با بررسی و معاینه های دوره ای کودکان و نوجوانان می توان قبل از بروز بیماری های خطرناک با اقدامات پیشگیرانه ساده و کم هزینه تر سلامت نسل آینده را تضمین کرد.

 

همچنین آموزش و پرورش به منظور توجه به سلامت روان و ساماندهی مشاوره خانواده ها و دانش آموزان اقدام به برگزاری آزمون سلامت روان در سامانه همگام نموده است. هر ساله آموزش و پرورش در این سامانه زیر نظر روان شناسان و پزشکان مجرب در حوزه کودک و نوجوان اقدام به بررسی وضعیت سلامت روان دانش آموزان می نماید.

 

اطلاعات مربوط به رشد، سلامت جسمی و روحی و روند بیماری ها و اختلالات هر دانش آموز باید در یک مرجع مناسب ثبت شود تا برای پیگیری ها و ارزیابی های بعدی در اختیار مراقبان سلامت و یا پزشکان قرار بگیرد. شناسنامه سلامت دانش آموزان مرجع مناسبی برای تسهیل این امر است. با وجود شناسنامه سلامت روند بررسی و ارزیابی سلامت کودکان و نوجوانان به تحصیل آن ها گره خورده است و به همین دلیل ارزیابی های لازم در دوره های منظم صورت می گیرد.

 

در ادامه بخوانید: سامانه نوبت دهی پایگاه سنجش سلامت

 

کارشناسان سامانه مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص شناسنامه سلامت دانش آموزان​​ را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا در اختیار متقاضیان قرار دهند. همچنین پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از تازه ترین اخبار مربوط به این حوزه عضو کانال تلگرام و صفحه اینستاگرام مدارس هیوا باشید.

سوالات متداول

1- ✔️ شناسنامه سلامت دانش آموزان چیست؟

✔️ همان طور که در متن گفته شد ارزیابی و سنجش سلامت دانش آموزان از بدو ورود آن ها به مدرسه آغاز می شود و شناسنامه سلامت مرجع ثبت نتایج ارزیابی ها و معاینات آن ها است.

2- ✔️ چه کسانی باید شناسنامه سلامت داشته باشند؟

✔️ همه دانش آموزان باید پیش از ورود به مدرسه شناسنامه سلامت داشته باشند و قبل از ثبت نام در مدرسه برای دریافت آن اقدام کنند. شناسنامه سلامت دانش آموزان از جمله مدارک لازم برای ثبت نام در مدرسه است. توضیحات بیشتر در این زمینه در متن بیان شده است.

3- ✔️ برای دریافت شناسنامه سلامت دانش آموزان باید به کجا مراجعه کرد؟

✔️ والدین دانش آموزان ابتدا باید به مدرسه مورد نظر برای ثبت نام دانش آموز و پس از آن به پایگاه های سنجش و یا مراکز بهداشتی مراجعه کنند. روند انجام اقدامات بعدی به طور کامل در متن توضیح داده شده است.