طرح درس ملی

آموزش و پرورش، به رشد و بالندگی نیروهای تازه نفس کمک می کند. در تمام کشورهای دنیا، طرح درس وجود داشته و ایده طرح درس ملی، از کشورهای خارجی وارد کشورهای خاورمیانه مثل ایران شده است. این طرح، کمک فراوانی به اساتید علمی و فرهنگی کرده و باعث می شود با برنامه ریزی مناسب، ارائه علمی بهتری داشته باشند. طرح درس ملی در سه نوع روزانه و ماهانه و سالانه نگارش می شود.

برای مشاوره نحوه نگارش و دانلود طرح درس ملی

آموزش و پرورش، جزو مهم ترین مبنای هرکشوری برای ساختن آینده خود و نیاز به نسلی متخصص و حرفه ‌ای است‌. آموزش زمانی ثمربخش است که به صورت برنامه ریزی شده صورت بگیرد و طرح درس ملی، از جمله برنامه ریزی هایی است که برای ارتقای آموزش علمی، در سطح کشور بوجود آمده است.

مجموعه فرهنگیان، با برگزاری جلسات مختلف در این راستا و مشورت هایی که به همین منظور صورت گرفته است، به این نتیجه رسیدند که نوشتن طرح درس ملی، برای رشد آموزش و پرورش ضروری است. این طرح، علاوه بر کمک به اهداف آموزشی، سبب سلامتی و تعادل روحی و جسمی قشر محصل و فرهنگی جامعه می شود. حال در ادامه این مقاله به شرح ماهیت طرح درس ملی و اهداف آن، نحوه نگارش طرح درس ملی، دانلود طرح درس ملی، مزایای نوشتن طرح درس ملی و فرم خام آن پرداخته شده است.

طرح درس ملی چیست ؟

طرح درس یا طرح درس ملی یک برنامه ریزی آموزشی، برای اساتید بخش تدریس است. این طرح به منظور کاهش استرس مدرسان و نتیجه بهتر در آموزش و یادگیری در کشورهای خارجی ایجاد شد. ثمربخشی طرح درس، باعث شد که کشورهای دیگر از جمله ایران نیز به فکر ایجاد آن بیافتند.

طرح درس در جغرافیاهای مختلف وارد شد و در هر منطقه، ویژگی های بومی آن را دریافت کرد‌. این طرح در ایران دارای دو مبنای اساسی است. اولی مبنای علمی است، که از دانش های مرتبطی چون روان شناسی و جامعه شناسی نشأت می گیرد. دومی مبنای فلسفی است، که از دین و ایدئولوژی و فلسفه حاکم بر جامعه منشأ می گیرد.

نوشتن طرح درس برای تمام مدرسان، در سازمان های دولتی و غیردولتی الزامی است. همچنین که مدرسان جوان، برای نوشتن کمی سرگردان می شوند، اما به مرور زمان، تجربه کسب می کنند‌. مدرسانی که به تازگی وارد عرصه آموزش و پرورش شده‌اند، با استفاده از طرح درس های آماده، می توانند به راحتی نوشتن را شروع نمایند. این برنامه ریزی به سه روش نوشته می شود. طرح درس را در سه مدل مختلف روزانه، ماهانه و سالانه می توان نوشت.

طرح درس روزانه: طرح درس روزانه با این که مهم است، اما برای اکثر اساتید کاربرد ندارد، بلکه برای افرادی که کلاس های روزانه و یا کلاس های شخصی دارند، مفید می باشد.

طرح درس ماهانه: طرح درس های ماهانه، برای موسسات آموزشی مانند موسسات آموزش زبان های مختلف دنیا که به صورت ترمی به داوطلبان آموزش می دهند، کاربرد دارد.

طرح درس سالانه: طرح درس های سالانه، بیشترین کاربرد و اثربخشی را دارند. این طرح، برای معلمان مدارس و دانشگاه ها به دلیل وجود سال تحصیلی مؤثرتر است، چرا که معلمان و اساتید دچار نگرانی و استرس کمبود وقت نخواهند شد و با طرح درس سالانه، می توانند تمام آموزش های یکساله خود را از قبل برنامه ریزی کنند. برنامه ریزی از قبل سبب می شود تاثیرگذاری تدریس بیشتر شود. از طرفی طرح درس باعث می شود دانش آموزان از همان ابتدای تحصیل خود به تاثیرات برنامه ریزی پی ببرند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص طرح درس می توانید مقاله ای که لینک آن را در قسمت زیر قرار داده ایم، مطالعه نمایید.

اهداف طرح درس ملی

در اغلب اوقات، مدرسان به دلیل کمبود وقت در تدریس خود چند روش را در پیش می گیرند. در روش اول برای این که دروس هر چه سریعتر تمام شود، بدون توجه به یادگیری محصلین درس ها را با سرعت تمام می کنند. در راه دوم‌ از محصلین می خواهند، دروس باقی مانده و دروس تدریس نشده را به صورت خودخوان مطالعه کنند. در راهکار سوم کلاس هایی خارج از زمان مدارس و دانشگاه ها دایر می کنند، تا در زمان اضافی دروس را به اتمام برسانند. یکی از راهکارها نیز این است که بخشی از دروس را حذف می کنند.

این روش ها، به فرآیند تحصیل آسیب می رسانند. به همین علت دانشگاه فرهنگیان، پس از ایجاد جلسه هایی به اهمیت طرح درس پی بردند. طرح درس پس از بومی سازی و با نام طرح درس ملی، در اولویت موسسات علمی پژوهشی قرار گرفت. هدف از طرح درس ملی، ایجاد فضایی مناسب همراه با آینده نگری، برای آموزش و پرورش محصلان است. با استفاده از این طرح، اساتید، معلمان و مربیان با برنامه ریزی از قبل می توانند بدون استرس زمان، تدریس خود را انجام دهند. همچنین که زمان بیشتری برای یادگیری محصلان گذاشته و نتیجه بهتری نیز بدست خواهد آمد.

در طرح درس ملی، چهار عنصر ارتباطی مبنا قرار داده شده است. این چهار عنصر در ارتباط با خدا، خود، خلق یا دیگران و خلقت یا طبیعت است. این چهار عنصر با محور اصلی تفکر در این طرح، زینت داده شده و آن را مثمر ثمر می نماید.

پس از اعلام نتایج نهایی آزمون استخدام آموزش و پرورش، داوطلبان پذیرفته شده باید برای شرکت در دوره مهارت آموزی ثبت نام خود را انجام داده و در دوره های یکساله تربیت معلم شرکت نمایند. در این دوره اصول نگارش یک طرح درس خوب آموزش داده می شود. برای اطلاعات بیشتر مقاله زیر را مطالعه کنید.

نحوه نگارش طرح درس ملی

افرادی که به تازگی وارد عرصه آموزش شده ‌اند، در نحوه نگارش طرح درس ملی کمی دچار مشکل می شوند. چرا که نوشتن یک برنامه ریزی، چه در مدت زمان کوتاه و چه در مدت زمان بلند، به تجربه های فردی خوبی احتیاج دارد. افراد تازه وارد برای سرگردان نشدن، می توانند از طرح درس های آماده استفاده کنند. استفاده از این طرح درس ها باعث می شود افراد، از تجارب مفید دیگران بهره ببرند.

معلمان و اساتید، لازم است نحوه نگارش طرح درس ملی را به صورت جزئی تر دانسته و نسبت به جزئیات مندرج در فرم طرح درس آگاهی کامل داشته باشند. برخی از جزئیات لازم برای نگارش فرم طرح در زیر بیان می شود:

مشخصات کلی: اولین بخش از فرم طرح درس شامل مشخصات کلی مثل مشخصات کلی هر درس، تعداد محصلان، تعداد جلسات، مدت زمان آموزش و حضور و غیاب است.

نوشتن اهداف کلی، جزئی و رفتاری: اساتید قبل از شروع هر کلاسی، اهداف مختلفی دارند که با نوشتن آن‌ها می توانند در آن راستا حرکت کنند.

وسایل آموزشی: این بخش شامل ابزارهای موجود در کلاس درس به همراه رسانه های الکتریکی و اموزشی مانند برنامه شاد است، که موجب آسان شدن یادگیری محصلان می شود.

روش تدریس: فعالیت ها و‌ نحوه تدریس معلم، برای هر درس است.

ارزشیابی تشخیصی: قبل از ارائه درس جدید، معلم باید از یادگیری دروس گذشته محصلان اطمینان کسب کند. به همین صورت یک ارزشیابی انجام می دهد.

ارائه درس: در این بخش، مدرس با استفاده از تمام اسباب محیطی و ابزارها به تدریس شروع می کند.

ارزشیابی تکوینی: در این مرحله، مدرس نحوه تدریس خود را مورد ارزیابی قرار می دهد.

طرح درس ملی، در سه مدل نگارش می شود. نوع اول، نگارش برنامه ریزی به صورت روزانه است. این نوع برای کسانی که طرح های آموزشی روزانه داشته و یا دانش آموزانی که ثبت نام کنکور سراسری را انجام داده اند، بیشتر کاربرد دارد. این افراد اغلب مشاور تحصیلی یا معلم خصوصی نامیده می شوند. نوع دوم، نگارش برنامه ریزی به صورت ماهیانه است. این نوع، بیشتر برای معلمان موسسات آموزشی زبان های مختلف کاربردی است، که به صورت ترمی آموزش می دهند.

مدل سوم از طرح درس، به صورت سالانه نگاشته می شود. این مدل، کاربردی ترین نوع برای اساتید مدارس و دانشگاه ها است. به دلیل وجود سال تحصیلی، نگاشتن سالانه یک برنامه ریزی آموزشی، مفیدتر و به صرفه تر خواهد بود. برنامه ریزی سالانه موجب می شود، که مدرس از قبل با برنامه ‌ای مشخص وارد سال تحصیلی شده و به جای نگرانی برای اتمام دروس، بیشتر زمان خود را به یادگیری محصلان اختصاص دهد.

معلمانی که قصد شرکت در آزمون ضمن خدمت فرهنگیان جهت کسب مدرک مهارت های معلمی را دارند می توانند از طریق سایت رایا درس اقدام نمایند. برای اطلاعات بیشتر مقاله زیر را مطالعه نمایید.

دانلود طرح درس ملی

همان طور که گفته شد، افرادی که تجربه کافی برای نگارش طرح درس ملی ندارند، توصیه می شود از نمونه های آماده استفاده کرده و به دانلود آن ها بپردازند. در ادامه لینک های دانلود طرح درس ملی و جزئیات طرح درس های مختلف، سه مدل از سه پایه مختلف در ادامه ارائه شده است. معلمان می توانند پس از دریافت کتاب از پایگاه دانلود رایگان کتاب درسی برای نگارش این طرح درس ها اقدام نمایند.

مقطع ابتدایی: مقطع ابتدایی از مهم ترین مقاطع تحصیلی، برای دانش آموزان است. تمام معلمان از اهمیت این مقطع اطلاع دارند چرا که پایه درسی آن ها ساخته خواهد شد. همچنین تاثیرگذاری دروس در این مقطع، علاقه به آموزش را در دل دانش آموزان قرار می دهد. اشتیاق به یادگیری در سنین ابتدایی تحصیل در رشد و روند بالندگی دانش آموزان کمک شایانی می کند.

طرح درس ملی در مقطع تحصیلی ابتدایی، جنبه های مختلفی دارد. دانش آموزان در این سنین علاوه بر یادگیری درس ها، نیاز به فعالیت های هنری و خلاقیت نیز دارند‌. مدرس باید با روحیه ‌ای بالا با آن ها رفتار کند، تا دانش آموزان در کنار یادگیری نکات درسی، خلاقیت خود را هم پرورش دهند. در ادامه برای نمونه لینک دانلود طرح درس ریاضی سوم ابتدایی شمارش چند تا چند تا قرار داده شده است.

طرح درس ریاضی سوم ابتدایی

مقطع متوسطه اول: کارشناسان متخصص بررسی کرده ‌اند که محصلان مقطع متوسطه اول نیز مانند دانش آموزان ابتدایی، روحیه حساسی دارند‌. بنابراین معلمان باید با توجه به خلق و خوی دانش آموزان خود، برنامه ریزی آموزشی را انجام دهند. آن ها باید علاوه بر توجه به دروس متوسطه اول، به فعالیت های ورزشی و تحرکی دانش آموزان نیز دقت نمایند. توجه به تمام ابعاد و جزئیات، از مهارت های مهم معلمان به شمار می رود‌.

مقطع متوسطه دوم: مقطع متوسطه دوم، از مهم ترین و با اهمیت ترین مقاطع تحصیلی به شمار می رود. در این مقطع دانش آموزان، برای آینده خود تصمیم گرفته و پس از اتمام آن با دو گزینه مواجه می شوند. دو مسیر وارد شدن به دانشگاه و ادامه تحصیل یا ورود به بازار کار پیش روی آن ها قرار خواهد گرفت.

متوسطه دوم، دروسی را شامل شده که نیاز به مطالعه بالاتری نسبت به سایر پایه های تحصیلی دارند. معلم باید علاوه بر دقت به اتمام تدریس دروس در سال، به ابعاد وظایف مختلفی که بر دوش دانش آموزان این مقطع قرار دارد هم دقت کند‌. همچنین که دانش آموزان در این سنین، به علت بلوغ تغییرات زیادی را در رفتار و اخلاق خود می بینند‌ و به توجه بیشتری نیاز دارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر و ورود به سامانه رتبه بندی معلمان می توانید مقاله ای که لینک آن را در قسمت زیر قرار داده ایم، مطالعه نمایید.

مزایای نوشتن طرح درس ملی

طرح درس ملی اهمیت و مزایای فراوانی دارد‌. نوشتن طرح درس، سبب می شود که برنامه ریزی و آینده نگری، در بطن جامعه رسوخ کند. وجود این دو نکته مهم در زندگی، باعث کامیابی افراد جامعه می شود. همچنین که فرهنگیان عمل به آن را آغاز کرده ‌اند. دانش آموزان و محصلان با نگاه به جامعه فرهنگی و اساتید الگو برداری کرده و آن ها نیز با برنامه ریزی و آینده نگری، انس می گیرند.

نوشتن طرح درس ملی، باعث بهینه سازی در زمان می شود. مدرسان با برنامه ریزی و نوشتن طرح درس از قبل، در موعد مقرر و بدون اتلاف وقت، کار تدریس را انجام می دهند. در این صورت استرس و نگرانی آن ها، به علت کمبود وقت کاهش می یابد‌. در نتیجه با کاسته شدن استرس و نگرانی، به بهترین نحو کار تدریس و آموزش خود را انجام خواهند داد.

نوشتن طرح درس به واسطه رسیدن به ارتقای اهداف آموزشی است. پس یک سمت این موضوع محصلان حضور دارند‌. به همین خاطر در نوشتن و برنامه ریزی، نباید دچار افراط شد و محصلان را زیر فشار قرار داد. باید به گونه ‌ای برنامه ریزی شود که دانش آموزان با اطمینان خاطر و آرامش یاد گرفته و از نظر درسی دچار فشار و استرس نشوند‌. اضطراب در دانش آموزان علاوه بر افت جسمی و روحی، باعث فرار آن ها از آموزش و یادگیری خواهد شد.

در این صورت تمام اهداف آموزشی طرح درس، نه تنها عملی نشده، بلکه نتیجه ‌ای مخالف آن ها رخ می دهد. این ابعاد وسیع در نوشتن طرح، اهمیت بالای آن را نشان می دهد. به همین علت حتما باید در نوشتن یک برنامه ریزی خوب، کوشش شده و جنبه های مختلف آن در نظر گرفته شود.

طرح درس تنها مختص به مدارس نبوده و اساتید دانشگاه نیز ملزم به نگارش آن هستند. بنابراین به مخاطبانی که قصد ورود به شغل استادی را دارند توصیه می شود مقاله زیر را مطالعه نمایند.

فرم خام طرح درس ملی

اهمیت بالای طرح درس ملی نیاز به اختصاص وقت و دقت کافی برای نگارش آن را واضح می نماید. فرم خام طرح درس، یک فرم نانوشته است که شامل موارد مختلفی است. این موارد در صورت نیاز توسط مدرس پر می شوند‌. اگر معلم یا مدرسی، به تازگی مراحل استخدام آموزش و پرورش را گذرانده باشد و وارد عرصه آموزشی شده باشد، می تواند به راحتی از فرم خام استفاده کند.

این فرم در طی زمان، برنامه ریزی را به مدرس آموزش می دهد. در نتیجه یادگیری، مدرس یا استاد می تواند فرم شخصی سازی خود را به نگارش در آورد. همچنین با توجه به توانایی و مهارت های خود یک فرم ایجاد کرده و در سال های تحصیلی آینده از آن، برای خود استفاده نماید‌. در ادامه یک نمونه فرم خام طرح درس ملی برای دروس متوسطه رشته های فنی و حرفه ای، کاردانش و نظری قرار داده شده است.

فرم خام طرح درس ملی

کارشناسان سامانه مشاوره هیوا آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص نگارش طرح درس روزانه را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی هیوا راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی هیوا می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.

سوالات متداول

1- ✔️ طرح درس ملی چیست؟

✔️ همان طور که در مقاله توضیح داده شد، طرح درس ملی یک برنامه ریزی برای ارتقای آموزش است.

2- ✔️ طرح درس ملی، چه اهدافی دارد؟

✔️ طرح درس ملی اهداف زیادی از جمله تدوین برنامه ای معین برای تدریس مباحث و دروس به دانش آموزان دارد که توضیحات بیشتر در این خصوص در متن مقاله ارائه شده است.